Subskrybuj nas na Youtube
Regulacja, która pozwala wierzycielowi hipotecznemu zaspokoić się z nieruchomości, mimo że sama wierzytelność uległa przedawnieniu, nie narusza ustawy zasadniczej – stwierdził wczoraj Trybunał Konstytucyjny.
Skargę do TK wniosła właścicielka nieruchomości, z której bank chciał wyegzekwować spłatę kredytu hipotecznego zaciągniętego przez inną osobę, ale zabezpieczonego na tej nieruchomości. Wierzytelność była już przedawniona, dlatego sąd rozstrzygający sprawę oddalił powództwo w odniesieniu do roszczeń pobocznych (np. wynikających z odsetek), ale podtrzymał co do głównego (samej kwoty pożyczki). Podstawą rozstrzygnięcia był art. 77 ustawy o księgach wieczystych i hipotece (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1916).
Stanowi on, że: „Przedawnienie wierzytelności zabezpieczonej hipoteką nie narusza uprawnienia wierzyciela hipotecznego do uzyskania zaspokojenia z nieruchomości obciążonej. Przepisu tego nie stosuje się do roszczeń o świadczenia uboczne”. Ponieważ sąd drugiej instancji podtrzymał ten wyrok, pozwana zaskarżyła przepis do TK. Podnosiła, że narusza on konstytucyjną zasadę równości wobec prawa, bo różnicuje sytuację dłużników rzeczowych zależnie od rodzaju zabezpieczenia. Zachęca też dłużnika do odwlekania spłaty, a wierzyciela nie motywuje do szybkiego jej egzekwowania (bo po przedawnieniu może zaspokoić się z nieruchomości).
Trybunał nie podzielił jej argumentów. W jego ocenie kwestionowany przepis traktuje tak samo wszystkich właścicieli nieruchomości, dlatego nie ma tu mowy o naruszeniu zasady równości.
W ustnych motywach wskazano, że ochrona prawa własności nie może prowadzić do sytuacji, w której wierzyciel traci możliwość egzekwowania wierzytelności, a dłużnik może uchylić się od odpowiedzialności cywilnej za zaciągnięte zobowiązania. TK wskazał, że kwestionowany przepis nie zniechęca wierzycieli do szybkiego dochodzenia należności, gdyż w razie przedawnienia tracą oni możliwość odzyskania roszczeń pobocznych, a z nieruchomości zaspokoją jedynie roszczenie główne. Trybunał musiał wyważyć interes obu stron, uznając, że stwierdzenie niekonstytucyjności zaskarżonego przepisu naruszałoby prawo wierzycieli do dochodzenia roszczeń.
orzecznictwo
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 15 maja 2019 r., sygn. akt SK 31/17.
