Subskrybuj nas na Youtube
Przepis, który daje tylko dwa lata na dochodzenie odszkodowania za ograniczenia w korzystaniu z nieruchomości, jest niezgodny z ustawą zasadniczą – uznał Trybunał Konstytucyjny.
Artykuł 129 ust. 1 i 2 ustawy – Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 519 ze zm.) przewiduje, że jeśli korzystanie z nieruchomości w dotychczasowy sposób jest niemożliwe lub istotnie ograniczone w związku z decyzją środowiskową, właściciel może żądać wykupienia nieruchomości lub domagać się odszkodowania (m.in. za zmniejszenie wartości). Ale zgodnie z ust. 4 może to zrobić w ciągu dwóch lat od wejścia w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie. Jest to termin zawity (nieprzywracalny). Jeśli obywatele nie śledzą przyjmowanego prawa, często dowiadują się o wprowadzanych dla nich ograniczeniach już po upływie tego terminu – wraz z rozpoczęciem prac budowlanych.
TK przyznał, że taka regulacja narusza konstytucyjne prawo własności. Ustawodawca wybrał uciążliwy dla obywateli środek prowadzący do osiągnięcia celu w postaci realizacji decyzji środowiskowej.
Sędziowie jednomyślnie stwierdzili, że dwuletni termin jest za krótki. Powinien zostać wydłużony na tyle, by każdy, czyje prawo zostaje ograniczone, miał możliwość zdążyć z roszczeniem o odszkodowanie lub wykup.
Ustawodawca ma też inną możliwość. Eksperci na łamach DGP sugerowali, że krótki okres byłby do przyjęcia, gdyby o możliwości wystąpienia z roszczeniem obywatele byli informowani poprzez decyzję administracyjną lub spersonalizowaną informację. Bieg terminu rozpoczynałby się wraz z doręczeniem pisma.
Sejm, broniąc przed trybunałem dotychczasowych przepisów, przekonywał, że np. 10-letni termin mógłby blokować przeprowadzanie niezbędnych inwestycji środowiskowych. Często bowiem prace rozpoczynają się dopiero po ustaleniu, ile państwo będzie musiało wypłacić w ramach odszkodowań i przymusowego wykupu.
Ustawodawca na podjęcie decyzji nie ma wiele czasu. Trybunał zdecydował, że uznany za niekonstytucyjny przepis straci moc obowiązywania po 12 miesiącach od ogłoszenia wyroku w Dzienniku Ustaw.
ORZECZNICTWO
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 7 marca 2018 r. sygn. akt K 2/17.
