Subskrybuj nas na Youtube
Czy organ administracji ma obowiązek sporządzić i doręczyć odpłatnie na żądanie strony odpisy akt, jeżeli nie może ona osobiście zapoznać się z ich zawartością na miejscu?
Prawo wglądu w akta sprawy administracyjnej, a także sporządzania z nich notatek, kopii lub odpisów, jest jednym z podstawowych uprawnień strony postępowania administracyjnego, które znajduje potwierdzenie w art. 73 k.p.a. Takie uprawnienie wypływa także z ogólnych reguł procedury administracyjnej, a przede wszystkim z zasady czynnego udziału strony w postępowaniu.
O ile z przepisów k.p.a. nie wynika wprost, że organ ma obowiązek wykonać kopie akt i przesłać je stronie, uznać należy, że nie powinien odmawiać uwzględnienia wniosku w tym zakresie. Jednocześnie jednak koszty z tym związane mogą obciążać stronę o to wnioskującą.
Takie stanowisko znajduje zresztą potwierdzenie w licznych orzeczeniach sądów administracyjnych. Nie można jednak wykluczyć sytuacji, w której organ nie będzie dysponował środkami technicznymi umożliwiającymi uwzględnienie wniosku bądź wystąpią inne przeszkody uzasadniające odmowę.
/>
Na taką sytuację zwracał uwagę Naczelny Sąd Administracyjny m.in. w wyroku z 16 lipca 2015 r. (sygn. II OSK 3043/13), podkreślając, że ewentualna odmowa uwzględnienia wniosku strony o wykonanie kopii akt mogłaby nastąpić tylko wówczas, gdyby organ wykazał konkretne utrudnienia wynikające z braku potrzebnego sprzętu lub dużej ilości dokumentów przewidzianych do kopiowania.
W takiej sytuacji, gdy strona nie będzie mogła jednocześnie stawić się w siedzibie organu, ma możliwość skorzystania z pomocy innej osoby pełnoletniej, udzielając jej pisemnego pełnomocnictwa. W postępowaniu administracyjnym pełnomocnikiem może być bowiem każda osoba fizyczna posiadająca zdolność do czynności prawnych, nie tylko bliski czy pracownik. W takim przypadku należy pamiętać o konieczności uiszczenia opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.