Jeżeli w wyniku wykonania decyzji przed końcem postępowania strona może ponieść straty, które będą trudne do wynagrodzenia, w razie gdyby ostatecznie wygrała spór, to należy wstrzymać wykonanie aktu – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

Ochrona tymczasowa

W jednym z budynków mieszkalnych mieszczą się siłownia i fitness club. Sposób użytkowania tej części budynku określony jest jednak jako handlowo-biurowy.
Z tego powodu inspektor nadzoru budowlanego nakazał spółce wynajmującej lokal przywrócić go do poprzedniego sposobu użytkowania, czyli handlowo-biurowego.
Spółka złożyła skargę, wnosząc o wstrzymanie wykonania tej decyzji. Uważała, że narazi ją to na duże straty.
Wojewódzki Sąd Administracyjny odmówił. Orzekł, że samo istnienie obowiązku wykonania aktu nie może stanowić przesłanki uzasadniającej udzielenie skarżącemu ochrony tymczasowej.
Spółka wniosła zażalenie. Przekonywała, że wykonanie decyzji spowoduje nieodwracalne skutki prawne i nie będzie możliwe ponowne przywrócenie lokalu do stanu poprzedniego.
W jej ocenie zamknięcie klubu spowoduje utratę jej wiarygodności, a także wygaśnięcie przed terminem umowy najmu, co pociągnie za sobą skutki finansowe w związku z inwestycjami w sprzęt sportowy.
Ponadto wygasną umowy z członkami klubu. Łączne straty oszacowała na kwotę ponad 100 tys. zł miesięcznie.

Nieodwracalne skutki

NSA przychylił się do stanowiska spółki i wstrzymał wykonanie decyzji. Wskazał, że ma to na celu ochronę strony przed negatywnymi skutkami, które może wywołać wykonanie zaskarżonego aktu. Przyznanie ochrony tymczasowej jest jednak wyjątkiem.
Zgodnie bowiem z art. 61 par. 1 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2002 r. nr 153, poz. 1270 ze zm.) wniesienie skargi nie wstrzymuje wykonania aktu lub czynności.
Sąd może na wniosek skarżącego wydać postanowienie o wstrzymaniu, jeżeli zachodzi niebezpieczeństwo wyrządzenia znacznej szkody lub spowodowania trudnych do odwrócenia skutków. Chodzi o taką szkodę, która nie będzie mogła być wynagrodzona przez późniejszy zwrot spełnionego świadczenia ani też nie będzie możliwe przywrócenie rzeczy do pierwotnego stanu.
Ze względu zatem na duże straty finansowe spółki, jak również problem z ponownym urządzeniem lokalu, w razie gdyby decyzja została wykonana, a następnie wzruszona, NSA wstrzymał jej wykonanie do czasu zakończenia postępowania.

Postanowienie NSA z 31 maja 2012 r., sygn. akt II OZ 465/12.