Spółka zgłosiła do Urzędu Patentowego (UP) swój wynalazek, żeby uzyskać na niego patent. Wcześniej zgłoszenie zostało uznane za wynalazek i uzyskało patent europejski. UP odmówił jednak udzielenia ochrony na wynalazek pt. „Sposób i urządzenie do odtwarzania nośnika danych”, uznał bowiem, że przedmiot zgłoszenia nie jest rozwiązaniem technicznym.

Postać wynalazku

UP stwierdził, że zgłoszenie spółki polega na manipulowaniu informacjami, w wyniku których obraz jest przetwarzany inaczej niż dotychczas. A zatem operacje, które są potrzebne do tego przedsięwzięcia, mają charakter niematerialny. Gdyby to pociągało za sobą zmiany sprzętowe, mogłyby być one uznane za wynalazki i podlegać opatentowaniu.

Patenty powinny być udzielane niezależnie, czy dotyczą produktu, czy procesu

Rozwiązanie jest bowiem patentowalnym wynalazkiem wtedy, gdy w obszarze technicznym zawiera chociaż jeden nowy nieoczywisty element. W sytuacji gdy sfera materialna przeplata się z niematerialną, oryginalność części niematerialnej nie może – zdaniem urzędu – wpłynąć na ocenę wynalazku.
Wojewódzki Sąd Administracyjny uchylił jednak decyzję UP, gdyż uznał, że organ nie zbadał dokładnie wszystkich okoliczności sprawy. Sprawa trafiła przed Naczelny Sąd Administracyjny, który zwrócił ją do ponownego rozpoznania, a także nakazał, aby UP ocenił charakter techniczny wynalazku.
Najistotniejszą kwestią jest bowiem rozstrzygnięcie, czy wynalazek nadający się do opatentowania musi mieć postać materialną, czy też może mieć cechy niematerialne.
WSA po ponownym rozpoznaniu sprawy oddalił skargę spółki. Podał, że rezultatem wynalazku musi być wytwór materialny o nowej budowie lub składzie albo nowy sposób technicznego oddziaływania na materię. Spółka natomiast nie wykazała żadnych cech konstrukcyjnych zgłoszonego urządzenia.

Nowe zjawiska

NSA, przed który sprawa ponownie trafiła, uchylił rozstrzygnięcia zarówno WSA, jak i UP. Wskazał jednocześnie, że ocena stanu wiedzy w dziedzinie wynalazczości powinna nadążać za nadzwyczajnym w ostatnich latach postępem w wielu dziedzinach techniki.
Postęp ten łączy się z koniecznością reakcji organów stosujących prawo na nowe zjawiska, w tym weryfikacji ich poglądów co do stosowania takiej wykładni prawa, która zagwarantuje realizację celów ustawodawcy.
Zgodnie z przepisami wynalazkiem podlegającym opatentowaniu jest nowe rozwiązanie o charakterze technicznym, niewynikające w sposób oczywisty ze stanu techniki i mogące się nadawać do stosowania.
Przesłanki te muszą być badane łącznie, a określenie, czy wynalazek ma techniczny charakter, powinno być wynikiem spełnienia wszystkich tych przesłanek. Techniczny charakter nie może być więc samodzielnym kryterium.
Oznacza to, że patenty powinny być udzielane na wszystkie wynalazki ze wszystkich dziedzin technicznych, niezależnie od tego, czy dotyczą produktu, czy procesu.

Wyrok NSA z 19 marca 2012 r., sygn. akt II GSK 85/11.