Prezes TK Julia Przyłębska uczestniczyła w poniedziałek w spotkaniu szefów sądów konstytucyjnych sześciu państw Europy Środkowowschodniej na Zamku Królewskim w Warszawie. Przyłębska zabrała głos w debacie dotyczącej roli sądu konstytucyjnego we współczesnym państwie.
"My w Polsce jesteśmy w szczególnym czasie jeśli chodzi o definiowanie i rolę Trybunału Konstytucyjnego w państwie. Dziś żyjemy w świecie uzurpacji. Okazało się, że konstytucję można czytać nie tylko niezgodnie z jej duchem, ale też niezgodnie z taką stricte czystą literą prawa.(...) System prawa kontynentalnego nadaje funkcje wymiarowi sprawiedliwości, a więc sądom powszechnym i sądom administracyjnym jako tym, które rozstrzygają indywidualne przypadki, a więc nie zajmują się oceną konstytucyjności aktów prawnych" - mówiła prezes TK.
Jej zdaniem "jesteśmy w czasach, kiedy pewne podmioty, wymiar sprawiedliwości, indywidualni sędziowie uzurpują sobie prawo nieprzewidziane w polskiej konstytucji". "Takie rozedrganie związane z realizacją prawa w Polsce doprowadza do tego, że każdy poszczególny obywatel mówi +dana ustawa jest niezgodna z konstytucją+ i próbuje za namową parlamentarzystów realizować swoje prawa, wywodząc je z indywidualnej oceny ich konstytucyjności. To prowadzi do anarchii prawa" - dodała sędzia Przyłębska.
Według niej sytuacja walki o kompetencje wymiaru sprawiedliwości i Trybunału Konstytucyjnego "kompromituje" tych, którzy uzurpują sobie prawo do wykonywania funkcji, której nie nadała im konstytucja. "Myślę, że każde takie działania, które zmierzają do zaburzenia tej równowagi są działaniami, które - w mojej ocenie - wnoszą elementy anarchii" - oświadczyła prezes TK.
Według Przyłębskiej rola TK we współczesnym państwie, w którym następuje zmiana władzy i oczekiwań społecznych, jest niezwykle ważna. Jak dodała, sędziowie Trybunału Konstytucyjnego są wybrani przez naród i pełnią funkcję kontrolerów w wypełnianiu konstytucji. "Tak jak sędziowie mają wypełniać rolę arbitrów, tak my (sędziowie TK - PAP) wypełniamy rolę kontrolerów konstytucji" - wskazała prezes TK.
"Sędziowie Trybunału Konstytucyjnego powinni zachować zimną krew i starać się wykonywać swoje funkcje, tak jak nakazuje konstytucja, bo konstytucja narodowa jest podstawowym aktem prawnym i zgodność wszelkich aktów, również prawa międzynarodowego, jest niezbędna. Każde państwo wchodzące do Unii Europejskiej wchodziło z określoną konstytucją" - zaznaczyła.
Jednocześnie Przyłębska zaapelowała do wszystkich narodów Unii Europejskiej o akceptowanie suwerenności i konstytucji każdego narodu, bo jest ona - jak powiedziała - "wyrazem niezależności narodu". "Mówimy, że szanujemy wszystkie kultury, że są równe. To szanujmy naprawdę, a nie tylko poprzez szczere deklaracje" - podkreśliła.