Osoby, które osiągnęły 55. rok życia i spełniły określone warunki dotyczące stażu pracy, mogą ubiegać się o świadczenie kompensacyjne. Należy jednak podkreślić, że prawo do tego świadczenia przysługuje jedynie wąskiej grupie zawodowej. Wysokość wypłacanego świadczenia jest indywidualna i zależy od wielu czynników. Oto szczegóły.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypłaca świadczenie kompensacyjne, które jest przeznaczone wyłącznie dla osób wykonujących zawód nauczyciela. Aby otrzymać to świadczenie, konieczne jest spełnienie określonych warunków dotyczących długości okresu pracy w zawodzie pedagogicznym.
Czym jest świadczenie kompensacyjne?
Nauczycielskie świadczenie kompensacyjne, często nazywane "kompensówką", stanowi odpowiednik emerytury pomostowej dla osób pracujących w oświacie. Wypłacane jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który regularnie publikuje aktualne dane dotyczące tego świadczenia.
Dla kogo świadczenie kompensacyjne?
Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznaje świadczenie kompensacyjne pod warunkiem spełnienia następujących kryteriów: osiągnięcia odpowiedniego wieku (55 lat dla kobiet, 60 lat dla mężczyzn), posiadania co najmniej 30-letniego stażu pracy (łącznie okresów składkowych i nieskładkowych) oraz udokumentowania co najmniej 20 lat pracy w zawodzie nauczyciela w wymiarze minimum połowy obowiązkowego wymiaru zajęć.
Nauczyciel ma prawo do świadczenia kompensacyjnego, gdy ukończył:
- 55 lat - w latach 2009-2014,
- 55 lat w przypadku kobiet i 56 lat w przypadku mężczyzn - w latach 2015-2016,
- 55 lat w przypadku kobiet i 57 lat w przypadku mężczyzn - w latach 2017-2018,
- 55 lat w przypadku kobiet i 58 lat w przypadku mężczyzn - w latach 2019-2020,
- 55 lat w przypadku kobiet i 59 lat w przypadku mężczyzn - w latach 2021-2022,
- 55 lat w przypadku kobiet i 60 lat w przypadku mężczyzn - w latach 2023-2024,
- 56 lat w przypadku kobiet i 61 lat w przypadku mężczyzn - w latach 2025-2026,
- 57 lat w przypadku kobiet i 62 lata w przypadku mężczyzn - w latach 2027-2028,
- 58 lat w przypadku kobiet i 63 lata w przypadku mężczyzn - w latach 2029-2030,
- 59 lat w przypadku kobiet i 64 lata w przypadku mężczyzn - w latach 2031-2032.
Świadczenie kompensacyjne przysługuje pedagogom zatrudnionym w następujących placówkach: publicznych i niepublicznych przedszkolach i szkołach (z wyłączeniem niepublicznych szkół bez uprawień szkoły publicznej), placówkach kształcenia ustawicznego, młodzieżowych ośrodkach wychowawczych i socjoterapii, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, wychowawczych dla dzieci i młodzieży, ośrodkach rewalidacyjno-wychowawczych, w tym tych umożliwiających dzieciom i młodzieży z niepełnosprawnościami sprzężonymi realizację obowiązku szkolnego, oraz placówkach zapewniających opiekę wychowawczą uczniom przebywającym poza miejscem stałego zamieszkania.
Jaka jest kwota świadczenia kompensacyjnego?
Zgodnie z danymi za pierwszy kwartał 2024 roku, z nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego korzystało średnio 12,5 tysiąca osób, przy czym średnia wysokość świadczenia wynosiła 4034,86 zł. W lutym tego samego roku liczba beneficjentów wzrosła nieznacznie do 12,7 tysiąca, jednak średnia wysokość świadczenia uległa obniżeniu do 3562,96 zł.
Liczba osób uprawnionych do świadczenia również podlegała wahaniom. Z danych ZUS wynika, że w ciągu pierwszych miesięcy 2024 roku odnotowano niewielki spadek liczby beneficjentów, z ponad 12,5 tys. w marcu do około 12,2 tys. w maju.
Jak jest obliczane świadczenie kompensacyjne?
Świadczenie kompensacyjne oblicza się na podstawie sumy wszystkich wpłat nauczyciela na emeryturę oraz dodatkowej kwoty, która została mu przyznana na początku. Następnie tę sumę dzieli się przez liczbę lat, które nauczyciel jeszcze prawdopodobnie przeżyje.
Wniosek o świadczenie kompensacyjne
Do złożenia wniosku o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne niezbędne jest przedłożenie następujących dokumentów:
- wniosku o nauczycielskie świadczenie kompensacyjne (ENSK),
- informacji o okresach składkowych i nieskładkowych,
- świadectw pracy potwierdzających okres wykonywania pracy nauczycielskiej,
- zaświadczeń potwierdzających okresy pracy, prowadzenia działalności pozarolniczej, służby wojskowej, pobierania zasiłku dla bezrobotnych, korzystania z urlopu wychowawczego oraz nauki w szkole wyższej.
Wniosek należy złożyć co najmniej 30 dni przed planowanym nabyciem prawa do świadczenia. Decyzja w sprawie przyznania świadczenia zostanie wydana w terminie 30 dni od daty złożenia kompletnego wniosku.
