Brak podpisu prezydenta pod ustawą o uznaniu orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości w sprawach karnych utrudni wykonywanie przez Polskę Traktatu Lizbońskiego. Sędziowie nie będą mogli kierować pytań do ETS.
Za trzy dni wejdzie w życie Traktat Lizboński. Dla obywateli państw członkowskich będzie to miało istotne znaczenie, ze względu na ujednolicenie rozwiązywania spraw spornych w Unii dotyczących bezpieczeństwa i wymiaru sprawiedliwości.

Pytań nie będzie

– Od 1 grudnia polskie sądy karne nie będą mogły jednak wystąpić z pytaniem do Trybunału Sprawiedliwości o interpretację przepisów krajowych w kwestiach objętych decyzjami i decyzjami ramowymi – wyjaśnia dr Artur Gruszczak z Uniwersytetu Jagiellońskiego. – Na przykład nie będzie można pytać o sprawy dotyczące ekstradycji podejrzanego, który jest nieletnim, jak to miało miejsce w zeszłym roku w sprawie morderstwa na dworcu w Brukseli. Podejrzanym był wówczas obywatel polski Adam G. – dodaje.
Przeszkodą w przesyłaniu pytań do Trybunału w Luksemburgu jest brak notyfikacji uchwalonej przez Sejm ustawy o upoważnieniu prezydenta do złożenia oświadczenia o uznaniu właściwości Trybunału Sprawiedliwości. Prezydent odesłał ustawę do Trybunału Konstytucyjnego, który stwierdził jej zgodność z ustawą zasadniczą, ale podpisu prezydenta nadal nie ma.
– Jeśli do 1 grudnia 2009 r. Polska nie notyfikuje ustawy, to przez następne pięć lat do 2014 roku będziemy mieli zablokowaną możliwość zwracania się do Trybunału w Luksemburgu o wyjaśnienie przepisów karnych – tłumaczy dr Gruszczak.

Wizy i emigracja

Traktat Lizboński przewiduje też, że Trybunał Sprawiedliwości w Luksemburgu będzie kontrolował sprawy związane z problematyką wizową, emigracyjną, azylem i wykonywaniem orzeczeń sądowych. Sprawy te przeszły do kompetencji Wspólnoty.
– Wyłom od tych zasad uczyniły dwa państwa – Wielka Brytania i Dania – mówi dr Artur Gruszczak. – Jeśli więc zapadną decyzje unijne w kwestii współpracy sądowej lub policyjnej albo wyrok przed Trybunałem Sprawiedliwości, to te dwa państwa mogą same zdecydować, czy się podporządkować tym przepisom. A zatem polityka wizowa i azylowa będzie dotyczyć wszystkich członków UE, ale Dania i Wielka Brytania nie będą nią związane – wyjaśnia dr Gruszczak.
Nowością jest także zbiorowa inicjatywa legislacyjna państw w sferze sądownictwa i współpracy policyjnej. Do tej pory nowy projekt regulacji prawnej mogła zgłaszać Komisja lub odrębnie jedno państwo. Po 1 grudnia projekt musi zgłosić grupa państw zasiadająca w Radzie – tj. jedna czwarta członków