Dziecko z niepełnosprawnością. 8 ważnych praw i świadczeń

Wybraliśmy kilka najważniejszych praw i zasiłków, jakie przysługują niepełnosprawnym dzieciom i ich rodzicom, chociaż z pewnością jest ich więcej. O czym warto pamiętać?

1. Praca zdalna dla rodzica z dzieckiem niepełnosprawnym

Zgodnie z Kodeksem pracy pracodawca co do zasady powinien uwzględnić wniosek o prace zdalną , złożony przez rodzica niepełnosprawnego dziecka. Przepisy przewidują taką możliwość, gdy dziecko legitymuje się orzeczeniem: o niepełnosprawności albo o umiarkowanym lub znacznym stopniu niepełnosprawności. Tak jest też w przypadku dziecka z opinią o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju czy orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego lub o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych.

Pracodawca może jednak odmówić uwzględnienia wniosku o pracę zdalną, gdy wykaże, że taka praca nie jest możliwa ze względu na organizację pracy lub rodzaj pracy wykonywanej przez pracownika.

2. Bezpłatne dojazdy do szkoły niepełnosprawnego dziecka

Gmina w określonych przypadkach zapewnia uczniom niepełnosprawnym bezpłatny dojazd do szkoły. Według Prawa oświatowego obowiązkiem gminy jest m.in. zapewnienie uczniom niepełnosprawnym, których kształcenie i wychowanie odbywa się na podstawie kształcenia specjalnego, bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu do najbliższej szkoły podstawowej. Z kolei uczniom z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją, z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym – bezpłatny transport przysługuje także do najbliższej szkoły ponadpodstawowej, do końca roku szkolnego w roku kalendarzowym, w którym uczeń kończy 21. rok życia. Obowiązek ten można spełnić również poprzez zwrot kosztów dowożenia dziecka.

3. Szczególne potrzeby dziecka niepełnosprawnego w szkole

Uczniowie ze specjalnymi potrzebami mogą też liczyć w szkole na różnorodne formy wsparcia. Warto pamiętać, iż pomoc ta dotyczy m.in. dzieci, które posiadają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego czy dzieci przewlekle chore. Z tego powodu uczniami ze specjalnymi potrzebami często są uczniowie z niepełnosprawnością intelektualną, ruchową czy uczniowie z ADHD. W zależności od sytuacji danego ucznia i zaleceń wskazanych w danym orzeczeniu można wdrożyć w szkole przykładowo indywidualne zajęcia rewitalizacyjne czy kształcenie specjalne.

4. Świadczenie pielęgnacyjne na dziecko z niepełnoosprawnością

Świadczenie pielęgnacyjne jest jednym z najważniejszych świadczeń, jakie mogą uzyskać rodzice niepełnosprawnego dziecka. Aby ubiegać się o pomoc w tej formie trzeba wcześniej uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji albo orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności. W 2024 r. świadczenie pielęgnacyjne wynosi 2988 zł miesięczni na dziecko. W roku 2025 kwota ta zostanie zwaloryzowana do 3287 zł.

5. Dodatek na rehabilitację dziecka niepełnosprawnego

To jeden z dodatków, przysługujących rodzicom uprawnionym do zasiłku rodzinnego. Wynosi on 90,00 zł (na dziecko w wieku do ukończenia 5. roku życia) lub 110,00 zł )na dziecko w wieku powyżej 5. roku życia do ukończenia 24. roku życia).

Świadczenie to gminy przyznają na pokrycie zwiększonych wydatków związanych z rehabilitacją lub kształceniem dziecka. na dziecko do ukończenia 16. roku życia, jeżeli legitymuje się orzeczeniem o niepełnosprawności. Na dziecko z orzeczeniem o umiarkowanym albo o znacznym stopniu niepełnosprawności dodatek przysługuje do ukończenia 24. roku życia.

6. Zasiłek pielęgnacyjny na dziecko niepełnosprawne

Zasiłek pielęgnacyjny przyznaje się w celu częściowego pokrycia wydatków wynikających z konieczności zapewnienia opieki i pomocy innej osoby w związku z niezdolnością do samodzielnej egzystencji. Jedną z grup uprawnionych do tego świadczenia są niepełnosprawne dzieci.

To również jedno ze świadczeń rodzinnych, o które można ubiegać się w urzędach gmin. Przysługuje ono niepełnosprawnemu dziecku. Od 1 listopada 2024 r. nie zmieniła się kwota zasiłku pielęgnacyjnego, który nadal wynosi 215,84 zł miesięcznie

7. Wyższe świadczenie z programu „Aktywny rodzic” na niepełnosprawne dziecko

Program „Aktywny rodzic” ruszył 1 października 2024 r. Rodzice w zależności od swojej sytuacji mogą ubiegać się na jedno z trzech dostępnych świadczeń. Dwa z nich: „aktywnie w żłobku” i „aktywni rodzice w pracy” przysługują w wyższej kwocie na dziecko z niepełnosprawnością (1900 zamiast 1500 zł).

Rodzic dziecka z niepełnosprawnością, które posiada orzeczenie o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, może otrzymać na to dziecko świadczenie „aktywni rodzice w pracy” w wysokości 1900 zł miesięcznie albo świadczenie „aktywnie w żłobku” w maksymalnej wysokości 1900 zł miesięcznie, nie więcej niż kwota opłaty za żłobek.

8. Opieka wytchnieniowa

Opieka wytchnieniowa jest jeną z form pomocy, o której nie każdy pamięta. Polega ona na czasowym zastępstwie rodzica w codziennej opiece nad niepełnosprawnym dzieckiem. Z tej formy wsparcia mogą korzystać m.in. rodzice dzieci od 2 do ukończenia 16 roku życia z orzeczeniem o niepełnosprawności. O szczegóły trzeba dopytać w swoim ośrodku pomocy społecznej. Nabór wniosków dla samorządów przeprowadza Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Tak jest i w tym roku. Tegoroczny nabór na 2025 r. potrwa do 27 listopada 2024 r.