Inspekcja nadzoru budowlanego wstrzymała roboty przy niewielkim budynku biurowym. W postanowieniu podano, że przyczyną jest zakres prac (wybicie kilku okien). Jednocześnie nakazano dostarczenie ekspertyzy o prawidłowości robót i inne informacje. Czy inspekcja mogła wstrzymać prace, skoro był to remont, a dokonałem zgłoszenia, którego nie podważono?
Przede wszystkim na uwagę zasługują przepisy art. 50 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 prawa budowlanego. Wynika z nich, że w przypadkach innych niż określone w art. 48 ust. 1 lub w art. 49b ust. 1 organ nadzoru budowlanego wstrzymuje postanowieniem prowadzenie robót budowlanych wykonywanych bez wymaganego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia.
W postanowieniu o wstrzymaniu robót budowlanych można nałożyć obowiązek przedstawienia w terminie 30 dni od dnia doręczenia postanowienia inwentaryzacji wykonanych robót budowlanych lub odpowiednich ocen technicznych bądź ekspertyz. W orzecznictwie sądowym akcentuje się przy tym, że celem tego postępowania (art. 50) jest doprowadzenie wykonanych robót budowlanych do stanu zgodnego z prawem, co należy rozumieć jako stan, w którym określone roboty budowlane nie będą pozostawały w kolizji z przepisami prawa (por. np. wyrok WSA w Gdańsku z 11 kwietnia 2018 r., sygn. akt II SA/Gd 70/18).
Natomiast zgodnie z art. 28 ust. 1 prawa budowlanego roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art. 29–31. Z kolei w art. 29 ustawodawca określił obiekty i roboty budowlane, które nie wymagają pozwolenia na budowę. Natomiast w art. 30 określono, które z robót wymagają zgłoszenia zamiaru ich wykonania do organu administracji architektoniczno-budowlanej. Warto również zauważyć, że przedsiębiorca uważa, że zakres wprowadzonych modyfikacji (zamurowanie części okien) to tylko prace remontowe, które nie wymagają pozwolenia na budowę, a jedynie zgłoszenia.
Zbliżony stan faktyczny był przedmiotem analizy WSA w Łodzi, który w wyroku z 23 października 2018 r., sygn. akt II SA/Łd 576/18, który odniósł się do definicji przebudowy. Wskazał w nim, że za przebudowę ustawodawca uważa wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; w przypadku dróg dopuszczalne są zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego. Warto dodać, że w orzecznictwie zgodnie podkreśla się, że nie jest remontem likwidacja lub tworzenie otworów okiennych. Tego rodzaju roboty stanowią bowiem przebudowę w rozumieniu art. 3 pkt 7a prawa budowlanego i nie zostały wymienione w art. 29 tego aktu jako zwolnione z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę (por. wyrok WSA w Gdańsku z 1 sierpnia 2018 r., sygn. akt II SA/Gd 768/17). Podobnie wskazano w przywołanym wyżej wyroku WSA w Łodzi. Czytamy w nim, że „(…) remont polega na wykonaniu robót niezbędnych do utrzymania obiektu w odpowiednim stanie technicznych, aby nie uległ pogorszeniu z powodu eksploatacji. Zmiana wielkości otworów okiennych z pewnością do takich nie należy. Remontem byłaby natomiast tylko wymiana drzwi/okna. Z uwagi na brak wskazania w zamkniętym katalogu art. 29–30 prawa budowlanego zwolnienia od uzyskania pozwolenia na budowę w zakresie przebudowy elewacji budynku, przebudowa ta wymagała uzyskania pozwolenia na budowę. Inwestor nie legitymował się takim dokumentem, zatem samowolne wykonywanie prac rozpoczętych w tym zakresie podlegało wstrzymaniu na podstawie art. 50 ust. 1 pkt 1 prawa budowlanego”. Z orzeczenia wynika, że wstrzymanie robót budowlanych i nałożenie obowiązku dostarczenia ekspertyzy nie kończy definitywnie sprawy administracyjnej, bo dopiero po zgromadzeniu takich dowodów inspekcja nadzoru budowlanego będzie władna wydać merytoryczną decyzję odnośnie prowadzonych robót budowlanych.
Także w opisywanej sprawie organ nadzoru budowlanego miał uzasadnione podstawy prawne do wstrzymania prowadzenia robót budowlanych i nałożenia obowiązku dostarczenia stosownej dokumentacji (ekspertyzy). Dopiero po jej analizie organ podejmie merytoryczną decyzję co do warunków ewentualnego zalegalizowania robót budowlanych. ©℗
Podstawa prawna
Art. 3 pkt 7a, art. 28 ust. 1, art. 29, art. 50 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1202 ze zm.).
