Zakup nowego uzbrojenia, sprzętu specjalnego i pojazdów; remonty i przebudowy więzień; modernizację systemów informatycznych i łączności oraz podwyżki dla funkcjonariuszy i pracowników - przewiduje m.in. projekt Programu modernizacji Służby Więziennej w latach 2017-20.

Na realizację programu ma być w sumie wydane ponad 2 miliardy zł. Jego celem jest przede wszystkim "poprawa bezpieczeństwa zakładów karnych i aresztów śledczych przez ich doposażenie w odpowiedni sprzęt oraz poprawa warunków pełnienia służby przez funkcjonariuszy Służby Więziennej i pracowników cywilnych więziennictwa" - napisano w uzasadnieniu projektu na stronach legislacyjnych rządu. Według projektu, pozwoli to na "zwiększenie poziomu bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i ochrony obywateli".

Obecnie projekt odpowiedniej ustawy, opracowany w resorcie sprawiedliwości, czeka na opinię Stałego Komitetu Rady Ministrów. Ustawa ma wejść w życie 1 stycznia 2017 r.

"Należy podkreślić, że Służba Więzienna jako jedyna formacja mundurowa w kraju od czasów zmiany ustroju politycznego w 1989 r. nie została objęta programem modernizacyjnym, mimo podejmowania przez resort sprawiedliwości kolejnych inicjatyw w tym zakresie w ostatnich latach" - stwierdza uzasadnienie.

Planuje się zakup m.in. 1200 subkarabinków automatycznych za 4,8 mln zł oraz 400 granatników za 2,4 mln zł. Łączna kwota zaplanowanych zakupów uzbrojenia wynosi 12 mln zł. Zakup subkarabinków i granatników jest związany z wycofaniem z wyposażenia SW w 2015 r. karabinków kałasznikowa oraz ręcznych wyrzutni granatów łzawiących - w związku z koniecznością wyposażania SW w "broń o mniejszej sile rażenia, a tym samym wyrządzającą mniejszą szkodę osobie, względem której jej użyto".

Ponadto ma być kupionych m.in. 1000 zestawów ochronnych udaroodpornych, 1500 kasków ochronnych z osłoną twarzy, 1000 kamizelek kuloodpornych, 500 kajdanek na ręce i nogi oraz 500 pałek typu Tonfa. Łączna kwota zaplanowanych zakupów sprzętu i wyposażenia specjalnego wynosi 8,7 mln zł. "Posiadany obecnie sprzęt cechuje znaczny stopień wyeksploatowania oraz duża awaryjność" - głosi uzasadnienie zakupów. Dodano, że funkcjonariusze SW są uprawnieni do stosowania środków przymusu bezpośredniego, do czego niezbędne jest odpowiednie wyposażenie.

Ma również nastąpić modernizacja systemów informatycznych i systemów łączności SW. Uzasadnienie powołuje się m.in. na fakt, że system łączności radiowej SW z 2000 r. stał się przestarzały. Dodano, że ze względu na brak szyfrowania nie gwarantuje on wymaganego poziomu bezpieczeństwa i jest narażony na możliwość podsłuchu. "Aktualnie obowiązującym standardem jest łączność oparta na technologii cyfrowej" - podkreśla uzasadnienie. Wskazano, że daje ona np. możliwość lokalizacji konwojów z wykorzystaniem GPS.

Konieczność zakupu urządzeń do wykrywania telefonów komórkowych uzasadniono zakazem posiadania przez osadzonych środków łączności. "Podejmowane próby przemytu na teren jednostek organizacyjnych telefonów komórkowych, wciąż rozwijające się technologie telefonii oraz fakt posiadania urządzeń przestarzałych, które niejednokrotnie straciły swoją funkcjonalność, wskazują na ważność zadania" - głosi uzasadnienie.

Program zakłada poprawę stanu infrastruktury więziennej. "Zły stan techniczny pawilonów penitencjarnych, podobnie jak stan znacznej części pozostałej infrastruktury budowlanej pozostającej w zarządzie SW, wymaga podjęcia odpowiednich działań, które zapobiegną postępującej dekapitalizacji" - napisano w uzasadnieniu. Wytypowano więzienia, które wymagają poprawy w trybie pilnym; chodzi np. o wymianę dachów, remonty lub przebudowy budynków, wymianę sieci cieplnych i wodno-kanalizacyjnych. Ponadto przewiduje się termomodernizację budynków, co wpłynie na obniżenie kosztów funkcjonowania więzień. Szacowany koszt poprawy stanu technicznego więzień wynosi 823 mln zł.

Mają być też wymienione wyeksploatowane pojazdy SW. Planuje się kupno 36 więźniarek (do transportu 18 osób) - za kwotę 23 mln zł. W sumie ma dojść do wymiany 200 pojazdów SW.

W programie uwzględniono też zakupy sprzętu medycznego dla więziennej służby zdrowia na kwotę 15 mln zł. Ma to pozwolić na wymianę wyeksploatowanego sprzętu oraz zakup nowego, który umożliwi ograniczenie wydatków na świadczenia zdrowotne wykonywane w placówkach pozawięziennych.

W uzasadnieniu programu napisano, że utworzenie na terenie Aresztu Śledczego Warszawa-Mokotów przy ul. Rakowieckiej Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL oznacza likwidację szpitala więziennego, który ma być odtworzony w nowej lokalizacji - co ma kosztować 50 mln zł.

Przewidziano również "wzmocnienie motywacyjnego systemu uposażeń funkcjonariuszy", co - według uzasadnienia - pozwoli na zróżnicowanie uposażeń funkcjonariuszy oraz ich powiązanie ze specyficznymi warunkami służby. Planowane są podwyżki uposażeń dla funkcjonariuszy SW (w 2018 r. łączny wzrost uposażeń, w porównaniu z 2016 r., wyniesie 274 zł, czyli o 6 proc. więcej) oraz dla pracowników cywilnych (łączne podwyżki w 2020 wyniosą 597 zł., czyli 16 proc. więcej w porównaniu z 2016 r.).

Na koniec 2015 r. było 27,5 tys. funkcjonariuszy SW i 1862 pracowników cywilnych. W zakładach karnych i aresztach śledczych przebywało wtedy nieco ponad 70 tys. osób.