Subskrybuj nas na Youtube
Od kilku lat żyję w związku partnerskim. Razem mieszkamy, prowadzimy wspólne gospodarstwo domowe, razem z naszymi rodzinami spędzamy święta i ważne uroczystości. Chciałabym nosić nazwisko partnerki – przedstawia swoją sytuację pani Monika. – Czy polskie przepisy pozwalają na taką zmianę – pyta czytelniczka. – Bardzo ułatwiłoby to nam życie i załatwianie różnych spraw – wyjaśnia.
W Polsce każdy może zmienić nazwisko, pod warunkiem że nowe nie będzie ośmieszające, obco brzmiące lub niezgodne z zasadami pisowni w języku polskim. Przepisy wskazują jedynie, że należy się kierować „ważnymi powodami osobistymi”, nie definiują jednak jakimi. Wymieniają kilka przykładowych sytuacji pozwalających je zmienić:
gdy aktualne nazwisko jest ośmieszające albo nie licuje z godnością człowieka,na nazwisko używane,na nazwisko, które zostało bezprawnie zmienione,na nazwisko noszone zgodnie z przepisami prawa państwa, którego obywatelstwo również się posiada.
Nie można przybrać nazwiska historycznego, wsławionego na polu kultury i nauki, działalności politycznej, społecznej albo wojskowej – chyba że ma się członków rodziny o takim nazwisku (należy udokumentować to aktami stanu cywilnego) lub jest się powszechnie znanym pod tym nazwiskiem.
We wniosku należy zatem opisać swoją sytuację, podając argumenty przemawiające za zmianą. Najlepiej powołać się na fakty, które są bardziej jednoznaczne do stwierdzenia. Można więc napisać, że ma się szczególnie bliską i trwałą więź emocjonalno-majątkową z osobą noszącą nazwisko, które chcemy przyjąć, ale nie ma potrzeby podawania dokładnych jej personaliów. We wniosku warto podkreślić, że zażyłość oraz przywiązanie do tej osoby jest tak silne, jak w przypadku powiązań rodzinnych. I że utrzymujemy również zażyłe kontakty z jej rodziną (jeśli oczywiście jest to prawdą).
Ważnym powodem jest również prowadzenie wspólnego gospodarstwa domowego (np. wspólne opłacanie mediów, wspólne konto bankowe), wspólne mieszkanie i meldunek. Nie zaszkodzi też nadmienić, że takie samo nazwisko ułatwi codzienną egzystencję we wspólnym gospodarstwie domowym.
Ustawa pozwala na posiadanie nazwiska składającego się maksymalnie z dwóch członów. Nic zatem nie stoi na przeszkodzie, by pozostawić swoje, dodając do niego jako drugi człon nazwisko partnerki. Uzasadnieniem pozostania przy dawnym może być to, że nie chcemy wyrzekać się swoich więzów krwi albo dotychczasowego dorobku zawodowego utożsamianego z naszą osobą.
Wniosek o zmianę nazwiska powinien zawierać: dane osoby, której zmiana dotyczy (imię lub imiona, nazwisko, nazwisko rodowe, numer PESEL) oraz nazwisko, na jakie ma nastąpić zmiana. Składa się go do wybranego (dowolnego) kierownika urzędu stanu cywilnego, który ocenia powody zmiany i wydaje ostateczną decyzję. Może również zaprosić na bezpośrednią rozmowę do urzędu.
Podstawa prawna
Art. 3–7, art. 9–12 ustawy z 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 10).