Już można składać wnioski na kolejny rok. Wsparcie jest uzależnione od kryterium dochodowego. Nie są do niego wliczane pieniądze z programu 500+.
Czy zmieni się kryterium dochodowe
Pani Agnieszka samotnie wychowuje dwoje dzieci. Jej były mąż od kilku lat nie płaci alimentów. Matka starała się o świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego (FA), ale do tej pory przekraczała kryterium dochodowe uprawniające do tej formy wsparcia. Czy przed rozpoczęciem nowego okresu wypłat wzrośnie wysokość progu dochodowego?
NIE
Od początku sierpnia można składać wnioski o przyznanie pieniędzy z FA na rozpoczynający się 1 października nowy okres świadczeniowy. Ten rodzaj pomocy finansowej przysługuje osobom, które nie otrzymują zasądzonych alimentów, a prowadzona przez komornika egzekucja należności okazała się nieskuteczna. Nie oznacza to jednak, że każdy rodzic, który ma problem z alimentami, ma prawo do tego świadczenia. Podstawowym warunkiem ich uzyskania jest bowiem spełnianie kryterium dochodowego. Wynosi ono 725 zł miesięcznie w przeliczeniu na członka rodziny i próg ten nie ulegnie od października zmianie (w takiej wysokości obowiązuje od 2008 r.). W konsekwencji nawet niewielkie przekroczenie kryterium powoduje, że świadczenia nie mogą być przyznane. Co więcej, w przypadku FA – inaczej niż przy zasiłkach rodzinnych – nie może być zastosowana zasada złotówka za złotówkę, dzięki której możliwe byłoby obniżenie świadczenia o taką kwotę, o jaką przekroczony został próg dochodowy.
Podstawa prawna
Art. 9 ust. 2 ustawy z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2016 r. poz. 169 ze zm.).
Czy wysokość świadczeń jest limitowana
Pani Marta ma zasądzone na dwoje dzieci alimenty w wysokości 500 zł i 600 zł. Ich ojciec uchyla się od ich płacenia, dlatego kobieta będzie starać się o świadczenia z FA. Czy przepisy określają, ile może maksymalnie wynosić wsparcie?
TAK
Co do zasady świadczenia z FA są wypłacane w wysokości ustalonych przez sąd alimentów, ale nie może to być więcej niż 500 zł miesięcznie na jedno dziecko. Czytelniczka będzie więc mogła otrzymywać na każde po 500 zł, mimo że na jedno z nich sąd przyznał o 100 zł więcej. Ponadto ze względu na powiązanie wsparcia z FA z kwotą alimentów ich jakakolwiek zmiana automatycznie przełoży się na kwotę wypłacaną rodzicowi przez gminę. Jeżeli więc rodzic wystąpi do sądu o podwyższenie wsparcia, a sąd przychyli się do jego pozwu, będzie otrzymywał wyższe świadczenie z funduszu. Również w odwrotnej sytuacji, czyli wystąpienia o obniżenie alimentów, spadnie wysokość wsparcia, o ile sąd podejmie taką decyzję. Co więcej, jeżeli sąd postanowi o podwyższeniu lub obniżeniu alimentów z datą wsteczną, rodzic otrzyma albo wyrównanie świadczeń, albo będzie musiał oddać część pieniędzy. Przepisy dodatkowo określają też, do kiedy świadczenia z funduszu mogą być wypłacane. Podstawową granicą jest skończenie przez dziecko 18 lat, ale od tej reguły są dwa wyjątki. Po pierwsze, gdy dziecko po osiągnięciu pełnoletniości uczy się w szkole lub w szkole wyższej, wsparcie przysługuje na czas nauki, chociaż nie dłużej niż do 25. urodzin. Po drugie, świadczenia mogą być wypłacane niezależnie od tego, ile dziecko ma lat (bezterminowo), jeśli jest niepełnosprawne – w znacznym stopniu. Jeśli orzeczenie wskazuje na lekki lub umiarkowany poziom dysfunkcji zdrowotnej, pomoc finansowa nie będzie przysługiwać po przekroczeniu progu wieku.
Podstawa prawna
Art. 9 ust. 1 i 2 ustawy z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2016 r. poz. 169 ze zm.).
Czy będzie pomoc, gdy dziecko zmieni stan cywilny
Pani Dagmara zacznie w październiku drugi rok studiów. Właśnie się zaręczyła i zamierza jeszcze w tym roku wziąć ślub. Czy po wyjściu za mąż będzie jej nadal przysługiwać wsparcie z funduszu?
NIE
Wprawdzie w przypadku kontynuowania nauki po skończeniu 18 lat można otrzymywać świadczenia z FA, ale przepisy określają dwie przesłanki negatywne, których ewentualne zaistnienie spowoduje, że pieniądze nie będą jednak wypłacane. Pierwszą z nich jest umieszczenie dziecka w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie lub w pieczy zastępczej. Natomiast drugą wykluczającą sytuacją jest zawarcie związku małżeńskiego. Jeżeli więc czytelniczka postanowi wziąć ślub jeszcze przed zakończeniem nauki, to straci prawo do wsparcia z funduszu. Warto dodać, że warunek ten nie dotyczy rodzica, który na swoje niepełnoletnie dzieci otrzymuje świadczenia z FA. W jego przypadku zmiana stanu cywilnego nie ma wpływu na uprawnienie do tej formy pomocy i ponowne zawarcie związku małżeńskiego nie stanowi przeszkody do dalszego pobierania świadczeń na niepełnoletnie dziecko.
Podstawa prawna
Art. 10 ust. 2 ustawy z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2016 r. poz. 169 ze zm.).
Czy do kryterium liczą się dochody z 2015 roku
Będę składała wniosek o świadczenia z FA – pisze pani Wanda. – Czy przy sprawdzaniu kryterium dochodowego będą miały znaczenie moje zarobki z ubiegłego roku?
TAK
Przy ustalaniu, ile wynosi dochód w przeliczeniu na członka rodziny, brany jest pod uwagę ten osiągany w roku kalendarzowym, poprzedzającym okres, na który składany jest wniosek. Obecnie potrzebna jest więc wysokość dochodu z 2015 r. Przepisy określają, że w przypadku FA uwzględniane są takie same dochody jak przy ubieganiu się o zasiłek rodzinny na dziecko. Są to przede wszystkim dochody podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym lub ryczałtowym z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, ale też takie, od których w ogóle nie jest odprowadzana należność do fiskusa (są one szczegółowo wymienione). Również sposób obliczenia wysokości dochodu jest taki sam jak w zasiłkach rodzinnych i przewiduje uwzględnianie sytuacji, gdy w porównaniu do poprzedniego roku doszło do zmiany dochodu członków rodziny. Może być ona spowodowana np. utratą pracy, zamknięciem działalności gospodarczej, przejściem na urlop wychowawczy, uzyskaniem emerytury, renty lub nowego zatrudnienia. Do tego celu służy specjalna procedura dochodu utraconego oraz uzyskanego.
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 4–5a, 17, 18 ustawy z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2016 r. poz. 169 ze zm.).
Czy 500+ wlicza się do dochodu rodziny
Pani Kinga ma dwoje dzieci, na które przyznano jej w czerwcu świadczenie wychowawcze z programu 500+. Czy gdy będzie składała wniosek o pomoc z FA, pieniądze te zostaną uwzględnione przy sprawdzaniu spełniania kryterium dochodowego?
NIE
Zgodnie z przepisami świadczenie wychowawcze, czyli 500 zł na dziecko, nie jest wliczane do kryterium dochodowego przy ubieganiu się o świadczenia z FA. To oznacza, że uzyskanie wprowadzonej od 1 kwietnia nowej formy wsparcia nie będzie potraktowane jako dochód rodziny. Inaczej sytuacja wygląda w przypadku świadczenia rodzicielskiego. Obowiązuje od początku tego roku i wynosi 1 tys. zł miesięcznie. Świadczenie przysługuje matkom, które po urodzeniu dziecka nie mają prawa do zasiłku macierzyńskiego z ZUS, np. bezrobotnym lub pracującym na umowach cywilnoprawnych, i jest wypłacane przez rok. Przepisy przewidują, że jest to dochód uzyskany, który będzie doliczony do tego osiąganego przez członków rodziny. Jeżeli więc o świadczenia z FA wystąpi osoba, której przyznano świadczenie rodzicielskie, to może ona otrzymać decyzję odmowną. Również gdyby w trakcie otrzymywania wsparcia z funduszu rodzic stał się uprawniony do świadczenia rodzicielskiego, może stracić do niego prawo (o ile przekroczony zostanie próg 725 zł).
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 17–18 ustawy z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2016 r. poz. 169 ze zm.).
Czy egzekucja musi być nieskuteczna
Pani Alicja rozstała się z mężem i od maja ma przyznane alimenty na ich trzyletnią córkę. Niestety ojciec jeszcze ani razu ich nie zapłacił. Matka zgłosiła się do komornika, ale jemu też nie udało się nic wyegzekwować. Czy aby rodzic mógł otrzymywać świadczenia z FA, brak osiągalności alimentów musi trwać przez określony przepisami czas?
TAK
Bezskuteczna egzekucja alimentów, czyli jeden z warunków uzyskania świadczeń z FA, to zgodnie z ustawową definicją sytuacja, gdy w ciągu ostatnich dwóch miesięcy nie udało się uzyskać pełnej należności z tytułu bieżących lub zaległych alimentów. Okres niepłacenia na dzieci nie jest więc długi, wymaga jednak, aby rodzic zgłosił się do komornika i ten podjął odpowiednie czynności egzekucyjne. To też oznacza, że jeśli rodzic nie ma płaconych alimentów przez ostatnie dwa miesiące, ale nie wystąpił do komornika, to nie może złożyć wniosku o wsparcie z funduszu. Dopiero gdy postępowanie organu egzekucyjnego nie przyniesie rezultatu w postaci ściągnięcia należności, można ubiegać się o świadczenia. Ponadto przepisy uwzględniają też przypadki, gdy egzekucja nie może być prowadzona, bo rodzic zobowiązany do płacenia wyjechał za granicę i brak jest podstawy prawnej do wszczęcia wobec niego działań w obecnym miejscu zamieszkania lub w ogóle nie jest znane jego miejsce pobytu. Taka okoliczność również jest uznawana za bezskuteczną egzekucję alimentów. ⒸⓅ
Podstawa prawna
Art. 2 pkt 2 ustawy z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz.U. z 2016 r. poz. 169 ze zm.). JUTRO: Jakie dokumenty są potrzebne do uzyskania świadczeń z Funduszu Alimentacyjnego