Jestem właścicielem zakładu mięsnego. Inspektorzy wojewódzkiego inspektoratu jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych w trakcie kontroli zakwestionowali nazwę „szynka starowiejska”. Ich zdaniem oznaczenie może budować u konsumenta wrażenie, że jest to produkt tradycyjny. Ich zdaniem to niedopuszczalne i wprowadza konsumenta w błąd, bo w wyrobie zastosowano białko sojowe, substancje oznaczone symbolem E, cukry, sól, błonnik roślinny, aromaty, białko zwierzęce. Nie zgadzam się z tym zarzutem, ponieważ na opakowaniu wyraźnie wymieniłem wszystkie te składniki. Czy mam rację?
EKSPERT RADZI
Nie, ponieważ zaproponowana nazwa nawiązuje do tradycyjnych (domowych) metod wytwarzania produktu, a skład wyrobu jest z nimi sprzeczny. Takie oznaczenie może więc wprowadzać w błąd (potencjalnych) klientów odnośnie do właściwości produktu oraz sposobu jego wytworzenia. Nazwa „starowiejska” może sugerować konsumentowi wysoką jakość wędliny, naturalne surowce oraz brak dodatków w wyprodukowanym wyrobie.
Pogląd ten potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 października 2015 r. (sygn. akt II GSK 1868/14). W orzeczeniu tym sąd przyjął, że nazwa produktu jest pierwszą informacją, która trafia do konsumenta. Ma ona zasadnicze, jeżeli nie wiodące znaczenie dla podejmowania decyzji o zakupie danego produktu. Zdaniem NSA potwierdzają to stanowisko art. 8 ust. 1 i art. 16 rozporządzenia (WE) nr 178/2002, które eksponują potrzebę ochrony interesów konsumentów poprzez tworzenie unormowań umożliwiających im podejmowanie świadomego wyboru związanego ze spożywaną przez nich żywnością, w tym poprzez zapobieganie działaniom oraz praktykom znakowania produktów mogących wprowadzać ich w błąd.
Na ten temat też wielokrotnie wypowiadał się Naczelny Sąd Administracyjny. I tak w wyroku z 11 marca 2014 r. (sygn. akt II OSK 2359/12) stwierdził, że oznakowaniem wprowadzającym w błąd jest niewątpliwie oznakowanie mylące, a więc takie, które może skłonić konsumenta do podjęcia decyzji dotyczącej transakcji, której inaczej by nie podjął. Ocena, czy w danym przypadku zachodzi ryzyko wprowadzenia konsumenta w błąd, powinna być dokonywana przy uwzględnieniu kryterium odwołującego się do modelu przeciętnego konsumenta (por. wyrok NSA z 22 stycznia 2014 r., sygn. akt II OSK 1954/12).
Podstawa prawna
Art. 8 ust. 1, art. 16 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.Urz. UE z 2002 r. L 31, s. 1).