Zastanawiając się przez chwilę w jakich Instytucjach rejestrowaliśmy poszczególne dokumenty – lista może okazać się naprawdę długa. Co prawda wizja użycia naszych danych w celu skorzystania z bezpłatnej opieki zdrowotnej wydaje się stosunkowo niegroźna i raczej mało prawdopodobna, ale już na przykład próba zaciągnięcia na nasze dane kredytu, czy pożyczki niesie ze sobą szereg naprawdę niebezpiecznych konsekwencji.
Ze względu na coraz częściej odnotowywane przypadki posługiwania się skradzionymi lub utraconymi dokumentami, w 1996 roku powstał specjalny System Dokumentów Zastrzeżonych, którego zadaniem jest ograniczenie do minimum, a nawet całkowite uniemożliwienie używania takich dokumentów przez niepowołane osoby. System ten zrzesza większość polskich banków oraz szereg innych firm i instytucji. Pełna lista zarejestrowanych w nim podmiotów, dla bezpieczeństwa, jest objęta tajemnicą. Zgłoszony do systemu dokument staje się dokumentem zastrzeżonym - traci swoją ważność i nie mogą na jego podstawie zostać podjęte żadne czynności.
- Zgłaszając się do dowolnego Banku z informacją o utracie dokumentów możemy być pewni, że informacja ta dotarła do wszystkich niezbędnych podmiotów. Jeżeli w tym czasie, ktoś posłuży się skradzionym i zastrzeżonym dokumentem, automatycznie zostanie to zweryfikowane. Dokument ten stanie się nieważny. Rzetelne Banki oraz inne Instytucje Finansowe, które dbają o dobry interes swoich Klientów, weryfikują każdy dokument w Systemie Dokumentów Zastrzeżonych. Takie działanie pozwala niemal natychmiastowo zdemaskować próbę oszustwa i uchronić poszkodowanych przed przykrymi konsekwencjami zagubienia dokumentów.– mówi Jarosław Chęciński, Dyrektor Wykonawczy PROFI CREDIT Polska S.A.. Nie pozostawia złudzeń fakt, że ten system jest po prostu bardzo potrzebny. Świadomość osób, które zagubiły swoje dokumenty, nadal jest stosunkowo niewielka. Nie wszyscy wiedzą, że samo udanie się na Policję i zgłoszenie zaginięcia dokumentu nie jest wystarczające – dodaje.
Twoja tożsamość
Dowód osobisty, prawo jazdy, paszport – wszystkie te dokumenty to Twoja tożsamość. Zawarte na nich informacje wystarczą, aby wykorzystać je na Twoją niekorzyść. W dzisiejszych czasach, coraz rzadziej potrzebny jest własnoręczny podpis, aby potwierdzić chęć zaciągnięcia kredytu, kupna sprzętu na raty czy nawet podjąć zatrudnienie. Niestety, nie zawsze jesteśmy świadomi wartości swoich danych osobowych.
Przykre konsekwencje
Z danych systemu dokumentów zastrzeżonych wynika, że w 2015 r. próbowano wyłudzić ponad 7,2 tys. kredytów na łączną kwotę 253 milionów złotych. W tym samym roku zastrzeżono aż 130,8 tys. dowodów osobistych i paszportów. W dalszym ciągu Instytucje Bankowe codziennie odrzucają sporo wniosków kredytowych z podejrzeniem o wyłudzenie. Zarówno brak czujności, jak i chwila nieuwagi może przynieść ciężkie konsekwencje, z których niewielki odsetek osób poszkodowanych jest w stanie wyjść bez szwanku. Często, procesy karne trwają latami, a samo uchwycenie sprawcy przestępstwa jest nie lada wyzwaniem.
Brak dowodu? I co teraz?
Jak powinniśmy postąpić gdy zauważymy brak dowodu osobistego lub innego ważnego dokumentu? Jeżeli istnieje podejrzenie zagubienia lub kradzieży większość osób w pierwszej kolejności udaje się na policję, nie wiedząc, że tak naprawdę niewiele to wnosi. Należy pamiętać, aby w pierwszej kolejności niezwłocznie poinformować o tym fakcie dowolny Bank. Informacja taka zostanie przesłana przez niego do ogólnopolskiej bazy dokumentów zastrzeżonych, dzięki czemu nie będziesz ryzykował, że ktoś zaciągnie kredyt lub otworzy konto, posługując się Twoimi danymi.
Następnie należy udać się do Organu wydającego Dowody Osobiste/Paszporty/Prawo Jazdy i złożyć oświadczenie o utracie lub kradzieży starego dokumentu oraz wniosek o wydanie nowego. Wówczas otrzymamy tymczasowy dokument zastępczy na czas wyrobienia nowego. Szczegółowe informacje dotyczące składania wniosków dostępne są w odpowiedniej Placówce lub na stronie www Urzędu Miasta czy Gminy.
Z nowym dokumentem należy zgłosić się do wszystkich instytucji, w których dotychczas deklarowano swoje dane na podstawie starego dokumentu – banki, praca, szkoła czy uczelnia i powiadomić je o posiadaniu nowego dokumentu.
Nowy wzór dokumentów
W 2015 roku wprowadzono nowy wzór dowodu osobistego. Usunięto między innymi podpis właściciela i adres zameldowania. Jak się jednak okazało, podstawowe informacje, które pozostały bardzo często wystarczą, aby starać się o kredyt czy pożyczkę – komentuje Jarosław Chęciński z PROFI CREDIT.
Wprowadzenie nowych wzorów dokumentów z całą pewnością utrudnia działania potencjalnym oszustom, jednak należy pamiętać, że tak naprawdę jedyną gwarancją bezpieczeństwa jest nasza czujność i świadomość, że ujawnienie niewłaściwym osobom pewnych informacji na swój temat może spowodować szereg przykrych konsekwencji - najczęściej finansowych.