Sędzia nie musi dokonywać skomplikowanych analiz, aby podjąć w sprawie prawidłowe i terminowe czynności. Wystarczy, że zastosuje się wprost do treści przepisów.

Sprawa dotyczyła sędzi sądu rejonowego, który po odwołaniu w dniu 27 czerwca 2012 r. rozprawy w sprawie karnej wyznaczonej na dzień 28 czerwca, zamiast niezwłocznie
wyznaczyć kolejny termin rozprawy, to w sprawie nic nie zrobiła aż do 4 września 2014 r. Dopiero wtedy wydała zarządzenie o wyznaczeniu terminu rozprawy na dzień 9 października 2014 r.

Sprawą zajął się rzecznik dyscyplinarny zwracając uwagę na przewlekłość w rozpoznaniu sprawy. I wskazał na naruszenie art. 107 par. 1 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz.U. 2001 nr 98 poz. 1070 ze zm.) Przepis mówi, że za przewinienia służbowe, w tym za oczywistą i rażącą obrazę przepisów prawa i uchybienia godności urzędu, sędzia odpowiada dyscyplinarnie. Na rozprawie obrońca obwinionej sędzi i ona sama złożyli wniosek o wydanie wyroku skazującego i wymierzenie sędzi kary dyscyplinarnej upomnienia bez przeprowadzania postępowania dowodowego. Rzecznik dyscyplinarny przychylił się do tego stanowiska i taki też wyrok wydał sąd apelacyjny.

Odwołanie od wyroku złożył jednak rzecznik z powodu naruszenia prawa procesowego polegającego na zaniechaniu określenia w wyroku czynu przypisanego obwinionej oraz jego kwalifikacji prawnej. Wniósł o zmianę wyroku w tym zakresie.

Sąd Najwyższy zmienił wyrok zgodnie z odwołaniem. Odnosząc się do postępowania sędzi wskazał, że aby sędzia odpowiadał dyscyplinarnie, koniecznym jest spełnienie kumulatywne dwóch warunków, tj. oczywistości i rażącego charakteru obrazy przepisów prawa, jakiego się dopuścił. Dokonując wykładni tych pojęć stwierdzić należy, że obraza prawa ma charakter oczywisty, gdy jest łatwa do stwierdzenia, a zastosowanie właściwego przepisu nie powinno budzić wątpliwości u przeciętnej osoby o kwalifikacjach prawniczych. Obraza prawa ma zaś charakter rażący, jeżeli powoduje szkodę lub naraża na szwank prawa i istotne interesy stron biorących udział w postępowaniu.
Przenosząc to na grunt tej sprawy, SN stwierdził, że obraza przepisów, jakiego dopuściła się sędzia ma charakter zarówno oczywisty, jak i rażący. Oczywistość jej wynika już z samej treści art. 45 ust. 1 konstytucji, art. 2 par. 1 pkt 4 kodeksu postępowania karnego, art. 366 par. 1 i 2 k.p.k., które wprost stanowią, co należy do podstawowych obowiązków sędziego przy rozpoznaniu każdej sprawy. Tak więc do podjęcia prawidłowych i terminowych czynności w sprawie nie potrzeba dokonywania skomplikowanych analiz przepisów, lecz wystarczy zastosowanie się wprost do ich treści. Natomiast rażący charakter obrazy przepisu wynika z narażenia na szwank interesu oskarżonego, bowiem rozstrzygnięcie jego sprawy nie nastąpiło w rozsądnym terminie.

Wyrok Sądu Najwyższego z 26 lutego 2016 r., sygn. akt SNO 79/15