Orzeczenie TK o niekonstytucyjności zapisów nowelizacji ustawy o Trybunale nie jest zaskoczeniem; zadaniem TK jest obrona demokracji, a zakwestionowane zapisy ustawy godzą w podział władzy, który jest jej fundamentem – uważa prof. Bartłomiej Nowotarski.

W środę TK orzekł, że kilkanaście zapisów nowelizacji ustawy o TK autorstwa PiS jest niekonstytucyjnych. Uznał też, że cała nowela jest sprzeczna z konstytucyjną zasadą poprawnej legislacji. 12-osobowy skład TK zakwestionował m.in. określenie pełnego składu jako co najmniej 13 sędziów; wymóg większości 2/3 głosów dla jego orzeczeń; nakaz rozpatrywania wniosków przez TK według kolejności wpływu; wydłużenie terminów rozpatrywania spraw przez TK; możliwość wygaszania mandatu sędziego TK przez Sejm oraz brak w noweli vacatio legis.

Według prof. Nowotarskiego, konstytucjonalisty z Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, zapisy noweli autorstwa PiS naruszają zasadę trójpodziału władzy. „Gwarantowana w konstytucji niezawisłość sądów może być naruszona na przykład przez zapis, który znalazł się w tej noweli o wygaszeniu mandatu sędziego TK przez Sejm” - powiedział PAP profesor.

Słusznie zakwestionowane przez TK, jego zdaniem, zostały również zapisy mówiące o wymogu większości 2/3 głosów dla jego orzeczeń. „W konstytucji wyraźnie zaznaczono, ze Trybunał wydaje orzeczenie większością głosów, nie zaś 2/3” - podkreślił.

Sędzia Pszczółkowski w zdaniu odrębnym: Brak podstaw do niedopuszczania trzech sędziów do orzekania
Sędzia Pszczółkowski w zdaniu odrębnym: Brak podstaw do niedopuszczania trzech sędziów do orzekania

Zobacz również

Profesor za złamanie zasady niezawisłości sądów oraz prawa obywateli do dochodzenia spraw przed sądami powszechnymi bez zbędnej zwłoki uznał również zapis w noweli dotyczący nakazu rozpatrywania wniosków przez TK według kolejności wpływu.

Prof. Nowotarski zaznaczył, że wszystkie „erozje demokracji” zaczynają się od osłabienia sądów konstytucyjnych oraz sprawności ich działania. „Polska w indeksie demokracji w ostatnich miesiącach spadła o kilka pozycji. Trudno dziś znaleźć rozwiązanie, jak wyjść z impasu związanego z sytuacją w TK. W demokratycznych państwa o wysokiej kulturze politycznej takim rozwiązanie może by rozpisanie ponownych wyborów” - mówił profesor.

Konstytucjonalista podkreślił, że rządzący w państwie prawa muszą respektować orzeczenia TK. „Jeżeli tego nie zrobią, to będzie to sygnał, że demokracja jest zagrożona” - mówił.