Członkowie Forum w piśmie przypominają o obietnicach, które politycy Prawa i Sprawiedliwości składali w czasie ostatnich wyborów. Jedną z nich było zobowiązanie do prowadzenia pełnego procesu legislacyjnego umożliwiającego włączenie się w ten proces wszystkich zainteresowanych.
Takie zapewnienie przedstawił między innymi Pełnomocnik Wyborczy Komitetu Wyborczego Prawo i Sprawiedliwość p. Krzysztof Sobolewski. Odpowiadając na pytania Forum w zakresie wizji organizacji procesu legislacyjnego poinformował on, że PiS zauważa ułomność obecnego systemu i potrzebę zmiany w tym przedmiotowym zakresie. „Będziemy się starać je niwelować poprzez stanowienie prawa, które będzie transparentne, przy tworzeniu którego będą uwzględniane w miarę możliwości opinie wielu podmiotów, które będzie dostępne dla każdego zainteresowanego nim Polaka. Będzie to prawo tworzone w sposób nowoczesny, z wykorzystaniem nowych technologii, a jednocześnie bez zbędnej zwłoki” – podsumował.
Niestety obecne działania partii rządzącej nie realizują powyższych zapewnień.
Z załącznika dołączonego do apelu wynika, że sejm pracuje lub zakończył prace nad 24 projektami ustaw zgłoszonymi w trybie poselskim, co oznacza, że procesowanie tych projektów odbędzie się bez konsultacji publicznych.
Zatrważające jest to, że te dokumenty dotykają najważniejszych materii w państwie min. Trybunału Konstytucyjnego, Rzecznika Praw Obywatelskich, służby cywilnej, systemu oświaty.
„Wnoszenie ważnych projektów ustaw jako projektów poselskich jest równoznaczne z rezygnacją z przeprowadzenia konsultacji publicznych. Dodatkowo, stosowanie pilnego trybu procedowania oznacza w praktyce niedopuszczenie do przedstawienia jakichkolwiek stanowisk przez zainteresowanych” – czytamy w dokumencie.
Grażyna Kopińska z Fundacji im. Stefana Batorego zwraca uwagę na znaczenie odpowiedniego uchwalania aktów prawnych dla obywateli: „Większość ustaw, które są procedowane, po ich uchwaleniu rzutują na życie każdego z nas. Ważnym jest, by społeczeństwo wiedziało, jaką materią zajmuje się rząd i sejm oraz, by każdy zainteresowany mógł się w danym temacie wypowiedzieć, zadać pytania i otrzymać odpowiedz, a tym samym mieć poczucie, że poświęcono mu uwagę i że mógł wziąć udział w tworzeniu obowiązujących przepisów. Konsekwencją czego jest wzrost zaufania społecznego do rządzących oraz większa akceptacja obywateli względem wchodzących w życie paragrafów".
- Proces konsultacji publicznych ma ogromne znaczenie zarówno dla obywateli, jak i dla polityków, stanowiących prawo. Dzięki dialogowi ustawodawca może poznać potrzeby oraz opinie i wątpliwości interesariuszy. Oczywistym jest, że partia rządząca tworzy prawo zgodne z jej wizją państwa, ale poznając zdanie innych może tą wizję dla dobra wspólnego nieco zmodyfikować - wyjaśnia rozmówczyni.
Zdaniem Obywatelskiego Forum Legislacji prowadzenie otwartych, szerokich i przejrzystych konsultacji to „warunek tworzenia dobrego, społecznie akceptowanego prawa”.
Zdaniem przedstawicielki Fundacji im. Stefana Batorego: "Pominięcie konsultacji społecznych, pozbawia osoby zainteresowane możliwości wypowiedzenia się i przedstawienia swoich racji. Ignorowanie spostrzeżeń obywateli przez polityków nie sprzyja budowaniu zaufania do demokratycznych zasad funkcjonowania państwa".