Koniec z eksmisją na bruk? RPO złożył wniosek do TK

Rzecznik praw obywatelskich skierował do Trybunału Konstytucyjnego wniosek o stwierdzenie niezgodności z konstytucją przepisu ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1619 ze zm.), który umożliwia wyegzekwowanie obowiązku opuszczenia mieszkania, pomimo że osobie do tego zobowiązanej nie zapewniono żadnego innego schronienia.

– Decyzja o skierowaniu wniosku do TK jest finałem bezskutecznej, wieloletniej walki kolejnych rzeczników o to, aby także na gruncie egzekucji administracyjnej ustanowiony został choćby minimalny standard ochrony przed eksmisją z mieszkania na bruk – tłumaczy Adam Bodnar, RPO.

Wyjaśnia, że rzecznicy wielokrotnie występowali do kolejnych ministrów, sygnalizując konieczność nowelizacji przepisów. Jednak pomimo składanych obietnic regulacje nie zostały zmienione. Zaskarżony przez rzecznika przepis jest stosowany w przypadkach, gdy obowiązek opróżnienia mieszkania dotyczy obecnych i byłych funkcjonariuszy służb mundurowych (policji, Służby Więziennej, Państwowej Straży Pożarnej, ABW, BOR), a także w stosunku do osób zajmujących nieruchomość podlegającą wywłaszczeniu na podstawie przepisów specustaw, np. pod budowę drogi.

– Problem ten wyłonił się na tle skarg funkcjonariuszy oraz od innych osób zajmujących lokale mieszkalne pozostające w dyspozycji organów policji. Wyrażali obawę, że opróżnienie zajmowanych przez nich mieszkań zostanie przeprowadzone bez zapewnienia im jakiegokolwiek schronienia, nawet w tych przypadkach, gdy ma objąć niepełnosprawnych, małoletnich, kobiety w ciąży – wyjaśnia RPO.

W ocenie rzecznika dopuszczenie przez prawo eksmisji na bruk godzi w godność człowieka, wbrew konstytucyjnemu obowiązkowi jej poszanowania. Narusza też konstytucyjny nakaz, skierowany do organów publicznych, prowadzenia polityki zapobiegającej bezdomności i zapewniania pomocy rodzinom będącym w trudnej sytuacji materialnej. Jego zdaniem brak normy gwarantującej ochronę przed eksmisją na bruk jest niezgodny z europejską Konwencją o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.

Urszula Mirowska-Łoskot Kierownik działów Kadry i Płace oraz Samorząd i Administracja DGP. Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego (dyplom z wyróżnieniem summa cum laude). Z Gazetą Prawną związana od 2009 r. Zajmowała się tematyką edukacji, szkolnictwa wyższego, administracji publicznej, ochrony środowiska, gospodarki komunalnej, prawa pracy oraz rynku pracy. Obecnie odpowiedzialna za tematy interesujące m.in. urzędników i HR-owców.