Subskrybuj nas na Youtube
Rodzina, w związku ze śmiercią jednego z jej członków, musi dopełnić szeregu formalności.
1. Karta zgonu
Przede wszystkim o zgonie należy powiadomić lekarza rodzinnego albo lekarza pogotowia, chyba że zmarły przebywał w szpitalu, zakładzie opiekuńczym albo zginął podczas wypadku - wtedy to prowadzący oddział lub inne odpowiednie służby wystawiają kartę zgonu.
2. Akt zgonu
Ponadto zgon należy zgłosić w Urzędzie Stanu Cywilnego właściwym ze względu na miejsce śmierci danej osoby, w wyjątkowych przypadkach - w urzędzie w mieście, w którym zmarły mieszkał. Przy czym nie tylko rodzina ma prawo dokonać zgłoszenia, mogą to zrobić także (w kolejności):
- małżonek lub dzieci zmarłego,
- najbliżsi krewni lub powinowaci,
- osoby zamieszkałe w lokalu, w którym nastąpił zgon,
- osoby, które były obecne przy zgonie lub naocznie się o nim przekonały,
- administrator domu, w którym nastąpił zgon.
Do zgłoszenia śmierci zobowiązany jest również szpital lub inny zakład, jeżeli zgon nastąpił na jego terenie.
Urząd należy poinformować w ciągu 3 dni od dnia zgonu, chyba że powodem była choroba zakaźna - wtedy termin skraca się do 24 godzin. USC po dopełnieniu formalności wystawi akt zgonu.
3. Zasiłek pogrzebowy
Osoby, które pokryły koszty pogrzebu, mogą ubiegać się w ZUS o zasiłek pogrzebowy.
Do członków rodziny, po których przysługuje zasiłek pogrzebowy, zalicza się małżonka (wdowę i wdowca), rodziców, ojczyma, macochę oraz osoby przysposabiające, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka, dzieci przysposobione oraz inne dzieci przyjęte na wychowanie i utrzymanie przed osiągnięciem przez nie pełnoletniości, a także wnuki i rodzeństwo. Od 1 marca 2015 roku do tego kręgu zostały włączone również dzieci umieszczone w rodzinie zastępczej, dziadkowie oraz osoby, nad którymi została ustanowiona opieka prawna.
Wysokość zasiłku pogrzebowego wynosi 4 tys zł.
Jednak w związku z tym, że zasiłek pogrzebowy przysługuje osobie, która rzeczywiście pokryła koszty pogrzebu, świadczenie to może otrzymać również pracodawca, dom pomocy społecznej, gmina, powiat lub osoba prawna kościoła lub związku wyznaniowego. W takim przypadku zasiłek przysługuje w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, nie wyższej jednak niż 200 proc. przeciętnego wynagrodzenia.
Jeśli koszty pogrzebu poniosła więcej niż jedna osoba lub podmiot, zasiłek pogrzebowy ulega podziałowi między te osoby lub podmioty - proporcjonalnie do poniesionych kosztów.
4. Odprawa pośmiertna
Członkowie rodziny zmarłego pracownika mogą też otrzymać odprawę pośmiertną, jeżeli zgon nastąpił w czasie trwania stosunku pracy lub po jego rozwiązaniu, ale w czasie pobierania przez pracownika zasiłku z tytułu niezdolności do pracy wskutek choroby.
Jaka jest wysokość odprawy pośmiertnej, dowiesz się tutaj>>
Odprawę pośmiertną dzieli się pomiędzy wszystkich uprawnionych członków rodziny w równych częściach, a jeśli chodzi tylko o jednego członka rodziny uprawnionego do odprawy pośmiertnej, wtedy przysługuje mu odprawa w wysokości połowy kwoty określonej w kodeksie pracy.
5. Renta rodzinna
Natomiast w przypadku, gdy dana osoba w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, jej bliscy mogą otrzymać rentę rodzinną. Bliscy zmarłego otrzymają rentę także wtedy, gdy dana osoba nie miała prawa do wymienionych świadczeń, ale przynajmniej spełniała warunki wymagane do ich uzyskania.
Do renty rodzinnej uprawniona jest także rodzina osoby w chwili śmierci pobierającej zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne. Uznaje się bowiem, że osoba zmarła spełniła a takiej sytuacji warunki konieczne do uzyskania renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.
Do renty rodzinnej prawo mają między innymi dzieci ubezpieczonej osoby zmarłej, wnuki, rodzeństwo oraz inne dzieci, którymi opiekował się zmarłe, a także wdowa (lub wdowiec) oraz rodzice po zmarłych dzieciach.
Jaka jest wysokość renty rodzinnej, dowiesz się tutaj>>
6. Urlop okolicznościowy
Osobie bliskiej zmarłego przysługuje również urlop okolicznościowy, o udzielenie którego należy zwrócić się z wnioskiem do pracodawcy.
Wymiar urlopu jest zależny od stopnia pokrewieństwa - dwa dni przysługują w przypadku zgonu małżonka, dziecka, rodzica, ojczyma lub macochy, a jeden dzień, gdy chodzi o zgon rodzeństwa, babci, dziadka lub innej osoby pozostającej na utrzymaniu lub pod bezpośrednią opieką.
7. Spadek
Po zmarłym można również dziedziczyć spadek, który można przyjąć lub odrzucić - co ważne, niezależnie od decyzji dana osoba musi ją podjąć w ciągu sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule powołania, czyli dowiedział się o śmierci spadkodawcy. Oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku składa się przed sądem (wydaje postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku) lub przed notariuszem (wystawia akt poświadczenia dziedziczenia).
Po zarejestrowaniu u notariusza aktu poświadczenia dziedziczenia lub od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu, spadkobierca musi zgłosić spadek w Urzędzie Skarbowym. Tylko spadkobiercy z pierwszej grupy, czyli najbliższa rodzina są zwolnieni z podatku od spadku.
8. Ubezpieczenia i umowy
Ponadto, jeżeli pracownik był dodatkowo ubezpieczony, uprawniona osoba może ubiegać się u ubezpieczyciela między innymi o tzw. rentę wyrównawczą.
Jednocześnie należy pamiętać o zamknięciu wszystkich zobowiązań zmarłej osoby. Do zablokowania konta u operatora sieci komórkowej czy bankowego i rozwiązania umowy wystarczy akt zgonu, ale do odblokowania środków potrzebne jest już poświadczenie dziedziczenia lub postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku.