Jeżeli miejsce pobytu jednej ze stron procesu jest nieznane, można wnioskować o ustanowienie zawodowego przedstawiciela. By sąd wyraził na to zgodę, prośba musi być uprawdopodobniona. Trudności w doręczeniu korespondencji nie wystarczą.

Do takich wniosków doszedł Sąd Okręgowy w Słupsku rozpatrując zażalenie wierzyciela, który chciał otrzymać jak najszybciej zaspokojenie swoich roszczeń.

W związku z tym, że w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez komornika pojawiały się liczne trudności z nawiązaniem kontaktu z dłużnikami, wierzyciel zawnioskował o ustanowienie dla nich kuratora. Pozwoliłoby to na dalsze prowadzenie czynności egzekucyjnych. Sąd Rejonowy, który jako pierwszy zajmował się wnioskiem uznał, że nieznajomość miejsca pobytu dłużników nie została należycie uprawdopodobniona.

Sędziowie przytoczyli treść art. 144 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. z 2014r., poz. 101 z zm.). Zgodnie z którym „ przewodniczący ustanowi kuratora, jeżeli wnioskodawca uprawdopodobni, że miejsce pobytu strony nie jest znane”. Wynika z tego, że to na wnioskodawcy spoczywa obowiązek wykazania iż miejsce pobytu strony owiane jest tajemnicą. Twierdzenia te wymagają uprawdopodobnienia czyli wzbudzenia przekonania, że rzeczywiście tak jest.

Niestety, jak orzekł sąd wnioskodawca nie uczynił zadość spoczywającemu na nim obowiązkowi. „W dobie swobodnego przepływu ludzi i częstych wyjazdów zagranicznych, również zarobkowych, należy zachować bardzo dużą ostrożność przy rozpoznawaniu wniosków o ustanowienie kuratora dla strony, której miejsce pobytu nie jest znane” – argumentował sędzia.

Istotą ustanowienia kuratora jest prowadzenie postępowania bez udziału jednej ze stron, której interesy reprezentuje zawody przedstawiciel. Skutkiem czego jest pozbawienie danego podmiotu możliwości samodzielnej obrony swoich praw. Z uwagi na znaczące skutki decyzji o ustanowieni kuratora sąd musi być przekonany, że wniosek jest zasadny. W tym przypadku tak nie było. Na potwierdzenie swoich przekonań wierzyciel przedstawił jedynie informację od komornika sądowego. Co sąd uznał za niewystarczające.

Jak wskazano „uprawdopodobnienie daje mniejszy stopień pewności niż udowodnienie”. Dlatego by do niego doszło możliwym jest zastosowanie przesłuchania domowników, dozorcy, świadków ale nie wystarczy do jego stwierdzenia oświadczenie wnioskodawcy. Sąd Najwyższy w jednym ze swoich orzeczeń podkreślał, że art. 144 kpc nie może być instrumentem służącym do przyśpieszenia postępowania, gdy doręczenie napotyka utrudnienia (Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 lutego 2006r., II CSK 86/05).

Z uwagi na powyższe zażalenie zostało oddalone.