Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Nie. Wskazać należy, że ustawa z 6 kwietnia 1990r.oPolicji (Dz.U. z 2011 r. nr 287, poz. 1687 ze zm.) w rozdziale 10 „Odpowiedzialność dyscyplinarna i karna policjantów” w sposób kompleksowy reguluje kwestie odpowiedzialności dyscyplinarnej tej grupy zawodowej. Zasadnicze zaś znaczenie dla kwestii winy i odpowiedzialności funkcjonariusza za przewinienie dyscyplinarne z art. 132 ust. 3 pkt 1 ustawy o policji ma odpowiedź na pytanie, czy przełożony ma prawo wydać polecenie przeprowadzenia szkolenia policjantowi oraz czy ten miał obowiązek je wykonać. Należy zauważyć, że art. 132 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 pkt 1 ustawy o Policji mówi m.in. że:
policjant odpowiada dyscyplinarnie za popełnienie przewinienia dyscyplinarnego polegającego na naruszeniu dyscypliny służbowej,
naruszenie dyscypliny służbowej to czyn polegający na zawinionym przekroczeniu uprawnień lub niewykonaniu obowiązków wynikających z przepisów prawa lub rozkazów i poleceń wydanych przez przełożonych, naruszeniem dyscypliny służbowej jest odmowa wykonania albo niewykonanie rozkazu lub polecenia przełożonego.
Artykuł 58 ust. 2 tej samej ustawy stanowi zaś, że policjant obowiązany jest odmówić wykonania rozkazu lub polecenia przełożonego, jeśli m.in. wykonanie go łączyłoby się z popełnieniem przestępstwa.
Co do zasady obowiązek wykonania polecenia służbowego jest obowiązkiem funkcjonariusza, a niewykonanie lub nieprawidłowe wykonanie go jest podstawą do pociągnięcia do odpowiedzialności służbowej (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 11 kwietnia 2006 r., sygn. akt I OSK 1003/5).
W kontekście powyższych uregulowań nie sposób jednak uznać, że czyn funkcjonariusza polegający na odmowie wykonania polecenia przełożonego dotyczącego przeprowadzenia szkolenia innych policjantów sam w sobie stanowi naruszenie dyscypliny służbowej z art. 132 ust. 3 pkt 1 ustawy o Policji. Odmowa wykonania przez policjanta polecenia przeprowadzenia szkolenia innych policjantów była bowiem przez niego uzasadniona m.in. brakiem odpowiedniej wiedzy i doświadczenia w prowadzeniu szkoleń.
Ponadto dla uznania odpowiedzialności dyscyplinarnej policjanta konieczne jest ustalenie, czy miał on prawny obowiązek i możliwość wykonania tego polecenia. Z podanego stanu faktycznego wynika, że nie miał on obowiązku szkolenia innych osób. Ponadto – jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w wyroku z 9 kwietnia 2013 r., sygn. akt III SA/Kr 951/12 – „nie można też uznać (...), że z prawnego obowiązku samokształcenia się policjantów wynika dla nich obowiązek szkolenia innych osób. Takie rozumowanie, niczym nie poparte, należy uznać za nieuprawnione”. W konsekwencji przyjąć należy, że zakresem obowiązku systematycznego podnoszenia kwalifikacji zawodowych przez policjanta nie może być objęta powinność przeprowadzania szkoleń dla innych funkcjonariuszy.
Warto dodać, że charakter odpowiedzialności dyscyplinarnej funkcjonariuszy wskazuje, że po stronie funkcjonariusza musi występować element winy. Czyli że funkcjonariusz bezprawnie odmawia wykonania polecenia i ta „bezprawność” nie została spowodowana przyczyną od niego niezależną. Istotne jest również to, że funkcjonariusz nie może ponosić konsekwencji nieprzemyślanych czy wręcz wadliwych poleceń swych przełożonych. Wreszcie nie może więc być obojętne dla oceny zaistniałego stanu to, w jakim celu przełożony polecił policjantowi przeprowadzenie szkolenia. Na koniec dodać należy, że funkcjonariusz ma prawo do odmowy wykonania polecenia, o ile odmowa jest uzasadniona obiektywnymi okolicznościami i nie godzi w nadrzędne cele służby. Takie stanowisko wynika m.in. ze wspomnianego wyżej wyroku WSA w Krakowie z 9 kwietnia 2013 r.
Tak więc przyjąć należy, że brak jest uzasadnionych podstaw do wyciągania konsekwencji dyscyplinarnych wobec funkcjonariusza.
Podstawa prawna
Art. 132 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 pkt 1 ustawy z 6 kwietnia 1990 r. o Policji (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 355 ze zm.).
