Wynagrodzenia za urzędówki na nowych zasadach

Co najmniej połowę stawki maksymalnej uzyskać ma adwokat bądź radca prawny prowadzący sprawę z urzędu. Takie, zupełnie nowe podejście zawarł minister sprawiedliwości w przesłanych już do konsultacji projektach rozporządzeń dotyczących wynagrodzeń profesjonalnych pełnomocników. Te nie były zmieniane od 13 lat i od dawna nie przystają do realiów ekonomicznych.

Dojdzie między innymi do podziału dotychczasowego rozporządzenia w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2002 r. nr 163, poz. 1348) oraz analogicznego dotyczącego radów – na dwa akty. Rozporządzenia będą oddzielnie regulować wysokość stawek za prowadzenie spraw z urzędu i z wyboru.

To bardzo dobra informacja dla klientów prawników. Dziś zwrot kosztów zastępstwa procesowego stronie wygrywającej sądy ustalają na podstawie rozporządzenia regulującego również stawki za prowadzenie spraw z urzędu. W efekcie zasądzane wynagrodzenia często nie odpowiadają kwocie ustalonej w umowie z prawnikiem. Projekt w sprawie spraw z wyboru ma to zmienić: podwyższa obecne stawki minimalne o 100 proc. (w kilku rodzajach spraw nawet o więcej), nakazuje też zasądzanie wynagrodzeń przewyższających wysokość taks minimalnych – nie więcej jednak niż o ich sześciokrotność (jeśli będzie ku temu uzasadnienie). Taksa minimalna ma być zasądzana jedynie w sprawach nie wymagających przeprowadzenia rozprawy. Do wniosku o zwrot kosztów zastępstwa prawnego strona będzie mogła dołączać również oświadczenie o wysokości kosztów, jakie poniosła, angażując do sprawy prawnika.

Radcy prawni o wynagrodzeniu za urzędówki: Mamy świadomość ograniczeń budżetowych

Jeśli chodzi o wynagrodzenie za prowadzenie spraw z urzędu, funkcjonować ma zasada, zgodnie z którą ma ono wynosić co najmniej połowę stawki maksymalnej, ale nie może przekraczać wartości przedmiotu sporu. Podwyższenie stawki będzie możliwe jedynie do wysokości stawki maksymalnej, gdy przemawiać za tym będą stopień zawiłości sprawy oraz nakład pracy prawnika i jego wkład w jej wyjaśnienie. Jasno zostało też uregulowane, że w przypadku reprezentowania przez adwokata/radcę prawnego w postępowaniu karnym lub o wykroczenia kilku osób, jego wynagrodzenie ustalane ma być od każdej z nich osobno. Nowe reguły wynagrodzeń mają wejść w życie 1 stycznia 2016 r.

Szybciej uregulowane będzie wyznaczanie prawników do prowadzenia obron karnych. Obecnie wyznaczani są oni w pierwszej kolejności z części A listy obrońców (na niej figurują adwokaci i radcy, którzy zadeklarowali chęć prowadzenia karnych urzędówek). Jeśli jednak sąd uzna, że na liście A jest zbyt mało chętnych, sięgać może do listy B (z wszystkimi prawnikami uprawnionymi do obron). Ministerialny projekt zmniejsza ten automatyzm: sąd przed sięgnięciem po listę B ma najpierw wystąpić do samorządów prawniczych o uzupełnienie listy z ochotnikami o określoną liczbę osób. Dopiero gdy do takiego uzupełnienia nie dojdzie, uprawniony będzie do wyznaczania obrońców również spośród tych, którzy karnych urzędówek woleli nie prowadzić.