Zgrupowanie na otwartej przestrzeni, dostępnej dla nieokreślonych imiennie osób, w określonym miejscu, w celu odbycia wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażenia stanowiska w sprawach publicznych. Tak brzmi definicja zgromadzenia zawarta w zaakceptowanym przez rząd projekcie nowej ustawy.

Cel dokumentu to kompleksowe uregulowanie zasad i trybu organizowania oraz odbywania zgromadzeń – z uwzględnieniem zarówno standardów konstytucyjnych, jak i międzynarodowych. Obecne przepisy zostały zakwestionowane przez Trybunał Konstytucyjny (sygn. akt K 44/12). TK zwrócił uwagę m.in. na brak regulacji dotyczących zgromadzeń spontanicznych, błędną definicję zgromadzenia (jako zgrupowania co najmniej 15 osób), a także wady procedury odwoławczej od zakazu odbycia zgromadzenia. Skrytykował zasady rozdzielania przez organ gminy zgromadzeń odbywających się jednocześnie. Część przepisów uznanych za niekonstytucyjne utraciła moc obowiązującą 3 października 2014 r., pozostałe mają zostać wyeliminowane z porządku prawnego 4 października 2015 r.
Przy zwoływaniu zgromadzenia bezpieczniej nie chodzić na skróty

Zobacz również
Początkowa wersja projektu nowego prawa o zgromadzeniach, autorstwa Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji, wskazywała, że może być problem z wypełnieniem wszystkich zaleceń TK. Helsińska Fundacja Praw Człowieka i Rada Legislacyjna w trakcie konsultacji wytykały brak regulacji dotyczących zgromadzeń spontanicznych czy też błędne uregulowanie trybu odwoławczego od zakazu odbywania zgromadzeń.
Ustosunkowując się m.in. do tych uwag, resort przed ostatnim posiedzeniem Rady Ministrów zmodyfikował projekt. W zaakceptowanej przez rząd wersji brak już podziału zgromadzeń na stacjonarne i marsze. Wprowadzono za to podział na zgromadzenia zgłaszane w trybie zwykłym, uproszczonym oraz spontaniczne. Przez te ostatnie należy rozumieć te, które odbywają się „w związku z zaistniałym nagłym i niemożliwym do wcześniejszego przewidzenia wydarzeniem związanym ze sferą publiczną” i których odbycie w innym terminie byłoby „niecelowe lub mało istotne z punktu widzenia debaty publicznej”.
Zaproponowana procedura odwoławcza od decyzji o zakazie zgromadzenia ukształtowana została na podobieństwo tej obowiązującej w sprawach rozpatrywanych w trybie wyborczym. Organizatorowi zgromadzenia przysługiwać będzie prawo do wniesienia odwołania od decyzji organu gminy o zakazie zgromadzenia do sądu powszechnego (okręgowego). Sąd rozpatrywałby je w postępowaniu nieprocesowym niezwłocznie – nie później niż w terminie 24 godzin od wniesienia. Od postanowienia sądu pierwszej instancji przysługiwać ma zażalenie do sądu apelacyjnego, który zobligowany byłby do rozpatrzenia go w ciągu doby. Postanowienie tego sądu byłoby ostateczne (skarga kasacyjna miałaby nie przysługiwać) i podlegało natychmiastowemu wykonaniu.
Etap legislacyjny
Projekt przyjęty przez Radę Ministrów