TEZA: Wszczynając postępowanie administracyjne wobec przedsiębiorcy, organ musi skutecznie poinformować go o obowiązku zgłaszania do urzędu zmiany adresu siedziby. W innym przypadku właściciel firmy nie musi tego robić.
Sygn. akt II GSK 809/15, POSTANOWIENIE NACZELNEGO SĄDU ADMINISTRACYJNEGO z 26 maja 2015 r.
STAN FAKTYCZNY
Przedsiębiorca złożył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku skargę na czynność organu geodezyjnego. Wcześniej bezskutecznie wzywał organ do usunięcia naruszenia prawa. Sąd odrzucił skargę. Uznał ją za niedopuszczalną, gdyż w jego ocenie skarżący uchybił terminowi wezwania organu do usunięcia naruszenia prawa. W ocenie WSA takie uprawnienie przysługiwało przedsiębiorcy w ciągu 14 dni od daty doręczenia pisma przez organ geodezyjny, a nie, jak to wskazywała strona skarżąca, od dnia, kiedy faktycznie dowiedziała się o działaniach organu. Przedsiębiorca tłumaczył, że nie dotarło do niego żadne pismo. Tymczasem sąd uznał, że wynikało to z błędu właściciela firmy, który nie poinformował organu o zmianie adresu siedziby przedsiębiorstwa. W takiej sytuacji prowadzący działalność gospodarczą jest sam sobie winien.
Przedsiębiorca złożył zażalenie na rozstrzygnięcie WSA. Twierdził, że nie uchybił terminowi. Wskazywał ponadto, że nie może ponosić negatywnych konsekwencji kierowania przez organ korespondencji pod niewłaściwy adres. Podkreślił, że nikt nie poinformował go, że w toku postępowania powinien informować organ o zmianie adresu siedziby prowadzenia działalności. NSA uwzględnił zażalenie.
UZASADNIENIE
NSA uznał, że przedsiębiorca nie może ponosić negatywnych konsekwencji braku zawiadomienia organu o zmianie swojego adresu, o których mowa w art. 41 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 267 ze zm.; dalej: k.p.a.), jeśli nie został o nich poinformowany przez organ w pierwszym piśmie w danym postępowaniu administracyjnym. Zaniechanie przez organ wspomnianego obowiązku uniemożliwia egzekwowanie przez niego samego regulacji wynikającej z art. 41 k.p.a., a więc skutecznego doręczania przesyłek pod dotychczasowym adresem przedsiębiorcy (tzw. fikcja doręczenia). Innymi słowy, dopóki organ nie poinformuje o obowiązku informacyjnym ciążącym na przedsiębiorcy, dopóty właściciel firmy może swobodnie zmieniać adres siedziby, nie wspominając o tym urzędnikom prowadzącym dane postępowanie administracyjne. Wówczas, w razie sytuacji spornych, jak chociażby ta opisywana, to organ poniesie negatywne konsekwencje błędnego doręczania korespondencji urzędowej, jak chociażby wstrzymanie biegu terminów na wnoszenie środków odwoławczych.
Jeśli jednak w pierwszym piśmie w sprawie organ powiadomi przedsiębiorcę o obowiązku informowania o zmianie miejsca wykonywania działalności pod rygorem doręczania korespondencji pod pierwotnym adresem, to negatywne konsekwencje zlekceważenia obowiązku, jak np. upływ terminów procesowych, spadną na przedsiębiorcę.