Państwo J. mieszkają w bloku z płyty, są emerytami. Od dłuższego czasu co noc, między godz. 22 a północą, budzi ich głośny płacz dziecka zza ściany. Kilkakrotnie zwracali uwagę sąsiadom, by uciszyli malucha, ale prośby nie skutkują. Starsi państwo nie mogą spać, podejrzewają, że powodem płaczu dziecka jest konflikt między małżonkami. Pytają, co mogą zrobić, by wyegzekwować prawo do ciszy nocnej. – Czy mamy wezwać policję? – pytają. – Nie chcemy angażować się w nieporozumienia rodzinne – dodają nasi czytelnicy.
Jeśli prośby nie przynoszą żadnych rezultatów, niezbędna jest bardziej zdecydowana reakcja. Istnieje prawdopodobieństwo, że to nie płaczące dziecko, a poważny konflikt rodzinny jest problemem, zwłaszcza jeżeli sytuacja powtarza się codziennie. W takich przypadkach prośby o zachowanie spokoju w nocy nie pomogą. Konieczna jest zdecydowana interwencja jakiejkolwiek osoby postronnej. Czasami rodzice trzymają w tajemnicy swoje patologiczne zachowania i zaprzeczają istnieniu jakiegokolwiek konfliktu. Może to być spowodowane wieloma czynnikami.
Ważne jest, aby państwo J. zareagowali jak najszybciej, nawet jeżeli po ich sąsiadach nie widać, aby którekolwiek padło ofiarą przemocy. Co mogą zrobić?
Jeśli nie chcą się angażować w ewentualny konflikt rodzinny, mają m.in. możliwość zgłoszenia problemu:
- ośrodkowi pomocy społecznej – odpowiedniemu dla gminy lub dzielnicy,
- organizacji społecznej zajmującej się problemem przemocy w rodzinie (np. Niebieska Linia, Fundacja Dzieci Niczyje),
- gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych (jeśli istnieje podejrzenie tego problemu),
- sądowi opiekuńczemu,
- w ostateczności – policji. Należy jednak pamiętać, że policję powinno się wzywać w sytuacjach, gdy dochodzi do aktów przemocy, kiedy słychać awanturę, która będzie wymagać natychmiastowej interwencji.
Czy państwo J. będą musieli stawiać się przed sądem lub składać zeznania na komendzie policji?
Wszystko zależy od instytucji, do której zwrócą się z problemem. Policja będzie mogła zażądać podania imienia i nazwiska oraz udziału zgłaszających problem świadków. Pamiętajmy jednak, że spokój mieszkańców i dobro dziecka są cenniejsze od kilku godzin spędzonych na policji lub w sądzie. Anonimowe zawiadomienie można wysłać do ośrodka pomocy społecznej lub do sądu opiekuńczego, a organizacje społeczne zajmujące się problemami rodziny mogą telefonicznie pomóc w sporządzeniu zawiadomienia lub wniosku o wgląd w sytuację rodziny. Ułatwią też wybór instytucji, do której należy skierować takie pismo.

OPINIA EKSPERTA

Mateusz Kordowina prawnik, Kancelaria Prawna Pieróg&Partnerzy

Na zażegnanie problematycznej sytuacji i wyegzekwowanie przestrzegania ciszy nocnej sposobów jest wiele, a ich wybór należy tylko do państwa J. Warto jednak mieć na uwadze, że im szybciej zareagują na wydarzenia zza ściany, tym prędzej będą mogli cieszyć się spokojem.
Co może się zdarzyć, jeśli państwo J. zawiadomią którąś z wyżej wymienionych instytucji?
Zgłoszenie zaistniałej sytuacji do któregoś z tych organów może spowodować objęcie rodziny procedurą Niebieskiej Karty. Zostaną podjęte czynności związane z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie. Procedura Niebieskiej Karty obejmuje analizę sytuacji rodzinnej, opracowanie planu pomocy, a w przypadku stwierdzenia nadużywania alkoholu przez daną osobę, skierowanie jej do gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych.
Istnieje wiele możliwości rozwiązania problematycznych sytuacji, analogicznych do tej, w której znaleźli się państwo J. Nierzadko będą one wymagać od nas pewnego poziomu zaangażowania w czyjeś konflikty rodzinne. Najważniejsze jest jednak nie tylko zapobieganie patologicznym zachowaniom i dbanie o dobro dziecka, lecz również pokazanie sprawcom przemocy, że nie mogą się czuć bezkarnie.

Podstawa prawna

Art. 572 par. 1 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2014 r. poz. 101 ze zm.). Art. 304 par. 1 ustawy 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz.U. nr 89, poz. 555 ze zm.). Art. 12 ust. 2, art. 9a–9d ustawy z 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U. nr 180, poz. 1493 ze zm.). Rozporządzenie Rady Ministrów z 13 września 2011 r. w sprawie procedury Niebieskie Karty oraz wzorów formularzy Niebieska Karta (Dz.U. z 2011 r. nr 209, poz. 1245).