Subskrybuj nas na Youtube
Ciągnie się za mną kilka nierozliczonych umów, mam wynikające z tego długi. Liczę, że większość moich niespłaconych wierzycieli zrezygnuje z dochodzenia swoich należności. Po jakim czasie wierzytelności się przedawniają – pyta pan Stanisław
/>
Roszczenia majątkowe rzeczywiście ulegają przedawnieniu. Z zasady kartoteka dłużnika czyści się po 10 latach, ale po pierwsze są od tego wyjątki, a po drugie – dług nie jest wymazywany automatycznie. Zapisy dotyczące przedawnienia różnych zobowiązań rozsiane są po wielu aktach prawnych, w zależności od tytułu długu.
Przedawnienie zaległości naliczonego czynszu upływa po trzech latach. Roszczenia przedsiębiorcy z tytułu sprzedaży lub wykonania usługi przedawnią się już po dwóch. Natomiast jeśli wierzyciel, nawet jeśli jest przedsiębiorcą, wystąpił do sądu i uzyskał prawomocny wyrok potwierdzający swoją należność, to taki dług przedawni się dopiero po 10 latach od momentu uprawomocnienia się decyzji sądu, choćby pierwotnie termin był krótszy. Bieg przedawnienia rozpoczyna się w dniu, kiedy dług stał się wymagalny.
Zobowiązania wobec fiskusa przedawniają się po pięciu latach, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym zobowiązanie powstało. Niezapłacony mandat karny traci swoją moc po trzech latach od chwili uprawomocnienia się kary. Roszczenie o świadczenie alimentacyjne przedawnia się również z upływem trzech lat. Roszczenia pracodawcy dotyczące szkody wyrządzonej przez pracownika wskutek nienależytego wykonania obowiązków wynikających z umowy o pracę przedawniają się po upływie roku, licząc od chwili kiedy pracodawca dowiedział się o tym zaniechaniu, ale nie później niż po trzech latach od daty wyrządzenia szkody.
Ale uwaga! Bieg przedawnienia może zostać przerwany. Trzeba więc zastanowić się, zanim rozważymy kuszącą propozycję wierzyciela, który rozłoży dług na raty, a pierwsza z nich może wynosić nawet parę złotych. Płacąc, niejako uznajemy swój dług i od tej chwili rozpoczyna się nowy okres, dopiero po upływie którego dług się przedawni, o ile oczywiście wcześniej nie zostanie wznowiony.
Wierzyciel zawsze, mimo iż formalnie zobowiązanie mogło już wygasnąć, może wnieść sprawę do sądu o zapłatę. Dłużnik powinien w takiej sytuacji podnieść zarzut przedawnienia i wnioskować o oddalenie powództwa. Roszczenia przedawnionego nie można dochodzić, chyba że dłużnik zrezygnuje ze swojego przywileju, jednak zrzeczenie dokonane przed upływem przedawnienia jest nieważne.
Podstawa prawna
Art. 117–125 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. z 2014 r. poz. 121). Art. 137 ustawy z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. z 2015 r. poz. 583). Art. 291 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 2014 r. poz. 1502). Art. 70 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).
OPINIA EKSPERTA
Podstawowym przepisem regulującym przerwanie biegu przedawnienia jest art. 123 kodeksu cywilnego, który stanowi, iż bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Bieg przedawnienia może zostać przerwany także przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje, oraz przez wszczęcie mediacji. Po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo (art. 124 par. 1 k.c.). Z punktu widzenia wierzyciela należy zwrócić szczególną uwagę, aby podjęta czynność przed sądem miała walor przedsięwziętej „bezpośrednio w celu” – w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Pojęcie bezpośredniości jest przedmiotem szczegółowej analizy w ramach orzecznictwa sądowego, które definiuje ww. pojęcie w zależności od rodzaju roszczenia przysługującego wierzycielowi. Należy wskazać, iż dobór środków prawnych mających na celu przerwanie biegu przedawnienia musi odpowiadać cechom dochodzonego roszczenia. Trzeba podjąć czynności przed właściwym organem, a czynności powinny mieć walor bezpośredniości w zakresie celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia.