Pan Jerzy ma 60 lat, ale nie ma prawa jazdy. W listopadzie 2013 r. postanowił sobie kupić mały pojazd, ważący do 350 kg i rozwijający prędkość do 45 km/h. Został on zarejestrowany jako „pojazd samochodowy inny” i wypełnia definicję „czterokołowca lekkiego”.
– Przed zakupem upewniłem się w wydziale komunikacji, że do jego prowadzenia wystarczy dowód osobisty – mówi pan Jerzy.
– I rzeczywiście, w grudniu 2013 r., gdy zostałem zatrzymany do kontroli, okazałem tylko dowód osobisty i dowód rejestracyjny, po czym policjant podziękował i puścił mnie w dalszą drogę. Ale już w styczniu 2014 r. dostałem 500-złotowy mandat za jazdę bez wymaganych uprawnień. I wciąż nie wiem, która decyzja policji była słuszna – zastanawia się nasz czytelnik.
Fotoradary: Eksperci nie mają wątpliwości - rezygnacja z punktów zbyt pochopna

Zobacz również
Sytuacja jest dość zawiła, dotyczy bowiem stosunkowo nowej kategorii prawa jazdy: kategorii AM. Z jednej strony zastąpiła ona kartę motorowerową, a z drugiej objęła swym zakresem tzw. czterokołowce lekkie (mniejsze quady). Kategoria została wprowadzona ustawą o kierujących pojazdami (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 155) i weszła w życie 19 stycznia 2013 r. Obowiązująca do tego czasu karta motorowerowa dotyczyła tylko małoletnich od 13 do 18 roku życia – osoby pełnoletnie mogły jeździć motorowerami bez żadnych dodatkowych wymagań (wystarczał dowód osobisty potwierdzający wiek). Dlatego po wejściu w życie nowej ustawy ten, kto ukończył 18 lat przed 19 stycznia 2013 r., nadal nie musi posiadać prawa jazdy kat. AM.
– Wynika to z ochrony praw nabytych, co znalazło wyraz w przepisach przejściowych do ustawy – mówi Adam Jasiński, prawnik specjalizujący się w ruchu drogowym.
Art. 133 ust. 3 ustawy jasno bowiem stanowi, że osobę, która przed dniem wejścia w życie ustawy ukończyła 18 lat, uznaje się za uprawnioną do kierowania motorowerem i nie wymaga się od niej osobnego dokumentu stwierdzającego to uprawnienie. To sprawia, że w przypadku kontroli kierującego motorowerem, nieposiadającego prawa jazdy kat. AM, nawet wiele lat później trzeba będzie sprawdzać, czy był on pełnoletni już w momencie wejścia w życie ustawy, czy nie.
– Może nie jest to najszczęśliwsze rozwiązanie, ale inaczej nie dało się tego zrobić – ocenia Wojciech Kotowski, autor komentarza do ustawy o kierujących pojazdami.
Natomiast reguła ta nie ma zastosowania do osób, które zamierzają jeździć pojazdem samochodowym.
– W tym przypadku nie można mówić o ochronie praw nabytych, przed wejściem w życie ustawy nie było bowiem przepisów określających wymagania co do prowadzenia czterokołowców – przypomina Adam Jasiński.
Natomiast wszystkie pojazdy z kategorii AM mogą prowadzić kierowcy posiadający uprawnienia kat. A1, A2, A, B1, B, C1, C, D1, D i T.
Ważne
W myśl przepisów motorowerem jest pojazd dwu- lub trzykołowy o pojemności silnika do 50 cm 3 o maksymalnej prędkości 45 km/h