Subskrybuj nas na Youtube
Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie może ukarać przedsiębiorcy, jeśli zapisy umowy są nieważne z mocy prawa – stwierdził Sąd Apelacyjny w Warszawie. Skład orzekający podkreślił, że jeśli klauzula umowna jest sprzeczna z bezwzględnie obowiązującym przepisem, jest niewiążąca dla stron. A to oznacza, że nie może być kwalifikowana jako zakazana praktyka naruszająca interesy konsumenta. Sąd zobowiązał urząd do pokrycia ok. 4 tys. zł kosztów postępowania.
Sprawa dotyczyła nałożenia przez UOKiK na przedsiębiorstwo wodociągowo-kanalizacyjne prawie 691 tys. zł kary za naruszenie art. 9 ust. 1 i 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. z 2007 r. nr 50, poz. 331 ze zm.) – to przepisy, które zakazują nadużywania pozycji dominującej. Urząd wskazał, że podmiot, wykorzystując swój monopol na lokalnym rynku, narzucił odbiorcom uciążliwe warunki umów o zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków. Chodziło m.in. o trzy klauzule wyłączające jego odpowiedzialność za zawinione przerwy w świadczeniu usług spowodowane brakiem wody w ujęciu, koniecznymi naprawami czy przerwami w zasilaniu.
Przedsiębiorca wniósł pozew przeciwko organowi. Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, rozpatrując skargę, częściowo zmienił decyzję, stwierdzając zaniechanie stosowania praktyk. Ale w kwestii kary i jej wysokości – utrzymał ją w mocy.
Apelację złożyły obie strony, a sąd apelacyjny poparł argumentację organu, przywracając poprzedni kształt decyzji.
Przełom nastąpił w trakcie rozpatrywania skargi kasacyjnej przez Sąd Najwyższy, który uchylił wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpatrzenia. „Zastrzeżenie we wzorze umowy, że ten, kto nie wykona lub nienależycie wykona umowę w sposób zawiniony, nie ponosi odpowiedzialności odszkodowawczej, jest nieważne w rozumieniu art. 58 par. 1 i 3 kodeksu cywilnego” – stwierdził SN. Wyjaśnił, że nieważny od początku warunek wzorca umowy nie może składać się na zakazaną praktykę nadużywania pozycji dominującej i nie może zostać na tej podstawie unieważniony przez UOKiK.
W efekcie sąd apelacyjny uchylił decyzję prezesa UOKiK nakładającą na przedsiębiorcę karę i zasądził od regulatora na rzecz powoda zwrot kosztów procesu.
Nieważny od początku warunek wzorca umowy nie może zostać unieważniony
ORZECZNICTWO
Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie, sygn. akt VI ACa 1611/14. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia