Subskrybuj nas na Youtube
Zmiana imienia i nazwiska - kiedyś zdarzało się to bardzo rzadko, obecnie dokonuje się go coraz częściej. Jak wygląda w praktyce? Czy zmiana danych jest trudna i jakie przesłanki muszą jej towarzyszyć?
Dawniej uznawana za coś niebywałego, dziś staje się bardzo powszechna – zmiana imienia i nazwiska. W świecie obecnego konsumpcjonizmu wielu z nas decyduje się na zmianę personaliów – jak to wygląda ze strony praktycznej i czy trudno jest tego dokonać?
Czym jest zmiana imienia / nazwiska?
Zmiana imienia to nic innego jak zastąpienie używanego imienia innym imieniem. To samo tyczy się również, w przypadku gdy dana osoba postanowi dodać sobie drugie imię. Zgodnie z prawem taka procedura to również zmiana imienia. Analogicznie sytuacja ma się w przypadku nazwiska lub członu nazwiska. O zmianie możemy mówić również, gdy skorygowana zostanie pisownia imienia lub nazwiska, a także zmiana kolejności obowiązywania.
Zmianę imienia i nazwiska w Polsce reguluje ustawa
Jeśli postanowimy zmienić imię / nazwisko powinniśmy zapoznać się z ustawą z dnia 17 października 2008 r. o zmianie imienia i nazwiska (Dz.U. z 2021 r. poz. 1988). To właśnie dzięki niej w prawie polskim istnieje możliwość zmiany personaliów. Niektórych przepisów można doszukiwać się także w ustawie z dnia 28 listopada 2014 r. – Prawo o aktach stanu cywilnego (PASC, Dz.U. z 2022 r. poz. 1681).
Zmienić można zarówno imię, jak i nazwisko… ale w wyjątkowych przypadkach
Aby dokonać zmian imienia i nazwiska, należy złożyć stosowny wniosek w urzędzie stanu cywilnego. Należy jednak mieć ku temu konkretne przesłanki. Jedną z nich jest posiadanie nazwiska ośmieszającego albo nielicującego z godnością człowieka lub też zmiana na imię / nazwisko używane. Ponadto rodzice mają również prawo w ciągu 6 miesięcy od sporządzenia aktu urodzenia złożyć oświadczenie o zmianie imienia dziecka do kierownika USC.
Powodów może być znacznie więcej. Każdy z nich należy dokładnie opisać w składanym wniosku do rozpatrzenia przez USC. Do ważnych powodów można zaliczyć również bezprawną zmianę personaliów w przeszłości. Uzasadnienie zmiany ma charakter otwarty, to znaczy, że nie ma ściśle określonej listy przypadków, kiedy można dokonać takich zmian. Decyzja kierownika urzędu stanu cywilnego zależy głównie od uzasadnienia, które zawiera się we wniosku.
Zmiany nazwiska nie można dokonać powołując się na aspekt historyczny. Wyjątek stanowi przypadek, gdy rodzina osoby wnioskującej nosi nazwisko, o które się ubiega.
Zmiana nazwiska rodowego
Zmiana nazwiska może dotyczyć zarówno nazwiska, którego używamy, aby się podpisać. Ale również nazwiska rodowego i zgodnie z polskim prawem jest to możliwe.
Zmiana nazwiska a dzieci
Co w sytuacji, gdy dana osoba postanowi zmienić nazwisko, a posiada dzieci? Według prawa, dzieci do 13. roku życia powinny zmienić nazwisko, na takie, jakie nosi ich opiekun prawny. W tym celu potrzebna jest tylko zgoda obojga rodziców. Jeśli dziecko posiada skończone 13 lat, do takiej zmiany potrzebna jest również zgoda dziecka.
Jeśli rodzice nie są zgodni co do zmiany nazwiska przez dziecko, decyzje podejmuje sąd opiekuńczy na stosowny wniosek rodzica poświadczony notarialnie lub złożony osobiście. Jeśli dana osoba mieszka za granicą może też dokonać tego za pośrednictwem konsula RP.
Jak dokonać zmiany imienia lub nazwiska?
Zmiany imienia i nazwiska można dokonać tylko poprzez złożenie wniosku bezpośrednio do wybranego kierownika urzędu stanu cywilnego. Proces rozpatrywania wniosku kończy się wystawieniem decyzji wraz z uzasadnieniem. Może być ona zarówno pozytywna, jak i negatywna. Od decyzji przysługuje odwołanie do wojewody.
Osoby, które mieszkają za granicą, mogą taki wniosek złożyć w za pośrednictwem polskiego konsula, gdzie wskażą właściwego kierownika USC, do którego wniosek powinien trafić.
Wniosek dotyczący osób nieletnich powinien zostać złożony przez ich ustawowych przedstawicieli np. rodzica.
Co powinien zawierać wniosek o zmianę imienia / nazwiska?
We wniosku powinny być zawarte dane osoby, która chciałaby dokonać zmian tj. imię (imiona), nazwisko oraz nazwisko rodowe. Wniosek powinien także zawierać numer PESEL – jeśli takowy został nadany. Dodatkowo we wniosku należy zawrzeć nowe imię i nazwisko, o które dana osoba wnioskuje. Obowiązkowo należy również zamieścić uzasadnienie zmiany oraz oświadczenie wnioskodawcy, które mówi o tym, że nigdy wcześniej nie złożył on wniosku w tej sprawie do innego kierownika USC, gdzie uzyskał decyzję odmowną. We wniosku powinien znajdować się także adres korespondencyjny.
Gdzie należy nanieść poprawki po zmianie imienia / nazwiska?
Zmiana imienia lub nazwiska skutkuje koniecznością naniesienia poprawek w akcie urodzenia oraz akcie małżeństwa. Należy wskazać, gdzie takie akty zostały sporządzone, aby kierownik USC mógł przekazać informacje do innych urzędów celem naniesienia korekt.