Od kilku lat pani Magda pozostaje w separacji orzeczonej przez sąd. Mąż wprawdzie proponował rozwód, ale ona nie chciała się zgodzić, bo miała nadzieję, że kryzys małżeński okaże się przejściowy. Rzeczywiście, niedawno małżonkowie pogodzili się, chcą być razem i mieć takie same prawa i obowiązki jak przed orzeczeniem separacji. – Czy w tym celu musimy ponownie pobrać się, czy wystarczy dopełnić innych formalności – pyta pani Magda
Ponowny ślub nie będzie konieczny, bo po orzeczeniu separacji pani Magda i jej mąż nadal pozostawali w związku małżeńskim. Separacja tym różni się od rozwodu, że po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu małżeństwo nadal istnieje, a z mocy prawa powstają tylko niektóre skutki, np. ustaje wspólnota majątkowa oraz odsunięcie od dziedziczenia ustawowego pozostającego w separacji męża (żony) spadkodawcy. Te skutki są takie same jak przy rozwiązaniu małżeństwa. Jednak nawet po upływie najdłuższego okresu separacja nie prowadzi do tego, że związek małżeński przestaje istnieć, bo automatycznie nie zamienia się ona na rozwód.
Ustania separacji nie spowoduje wyłącznie pogodzenie się małżonków i podjęcie wspólnego pożycia, ponieważ bez dopełnienia formalności w sądzie jej skutki będą trwały nadal. Pani Magda i jej mąż powinni więc wystąpić do sądu ze zgodnym żądaniem zniesienia separacji (nie muszą przy tym wykazywać, że powrócili do wspólnego pożycia), a sąd ustali, że oboje w pełni swobodnie decydują się na zmianę swojej sytuacji. Separacja nie zostanie zniesiona na wyłączne żądanie jednego małżonka, nawet tego, który wnosił o jej orzeczenie, wówczas gdy drugi nie wyrazi na to zgody. W razie cofnięcia wniosku lub niewyrażenia zgody przez drugiego małżonka sąd umorzy postępowanie. Uwaga! Wniosek trzeba opłacić, sąd pobiera wpis stały w wysokości 100 zł.
Postępowanie o zniesienie separacji toczy się przed sądem okręgowym. Właściwym miejscowo jest ten, w którego okręgu małżonkowie mają wspólne zamieszkanie bądź wspólny pobyt, ale jest to sąd właściwy dla miejsca zamieszkania lub pobytu jednego z nich. Postanowienie o zniesieniu separacji sąd wydaje dopiero po przeprowadzeniu rozprawy, która odbywa się przy drzwiach zamkniętych.
MS: Nigdy nie będzie u nas możliwości wglądu w sądowe systemy komputerowe

Zobacz również
Gdyby z chwilą wszczęcia postępowania o zniesienie separacji pomiędzy panią Magdą i jej mężem toczyły się przed sądem jeszcze jakieś inne postępowania dotyczące np. wspólnego korzystania z mieszkania albo eksmisji jednego z małżonków ze wspólnego mieszkania, to wówczas sąd zawiesi je z urzędu, a po uprawomocnieniu się orzeczenia o zniesieniu umorzy je z urzędu. Aby w taki sposób zakończyły się te postępowania, nie będzie więc konieczne złożenie odrębnego wniosku przez któregokolwiek z małżonków.
Po uprawomocnieniu się orzeczenia sądu małżonkowie powinni też dopilnować, aby w urzędzie stanu cywilnego dokonano wzmianki dodatkowej do ich aktu małżeństwa, w której zostanie potwierdzone zniesienie separacji. W tych aktach figurowała bowiem wzmianka, że pozostają w separacji.
Separacja kończy się w przypadku
● Zniesienia przez sąd
● Śmierci jednego z małżonków
● Unieważnienia małżeństwa
● Rozwiązania małżeństwa przez rozwód
Podstawa prawna
Art. 61[1] – 61[6] ustawy z 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 788).
Art. 3 7 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 1025).
PORADA EKSPERTA
Orzeczenie separacji rozpoczyna nowy etap w życiu małżonków. Jego następstwa są porównywalne ze skutkami rozwodu, żaden z małżonków nie może jednak zawrzeć nowego związku. Pozostający w separacji małżonkowie mogą trwać w takim stanie bez limitów czasowych, doprowadzić do ostatecznego zakończenia małżeństwa poprzez wniesienie pozwu o rozwód, mogą również zgodnie wnieść o zniesienie separacji.
Wniosek o zniesienie separacji jest dla sądu wiążący. Postępowanie toczy się w trybie nieprocesowym, przed sądem okręgowym. W postanowieniu kończącym sprawę sąd musi zamieścić rozstrzygnięcie o sposobie wykonywania władzy nad małoletnimi dziećmi stron. Nie ma automatycznego powrotu do typowego modelu wykonywania władzy rodzicielskiej przez oboje małżonków. W każdym przypadku konieczne jest rozważenie, jakie rozwiązanie będzie najkorzystniejsze dla małoletniego dziecka. Sąd może pozostawić sposób wykonywania władzy istniejący przed orzeczeniem separacji, ustalony w orzeczeniu o separacji lub przyjąć inne zgodne z dobrem dziecka rozwiązanie.
Prawomocne postanowienie o zniesieniu separacji powoduje ustanie z mocy prawa jej skutków. Od tej chwili małżonkowie znowu dziedziczą po sobie z mocy ustawy, ponownie są zobowiązani do wzajemnego wsparcia, utrzymania i wierności. Co bardzo ważne, powstaje między nimi wspólność majątkowa małżeńska. Ten właśnie ustrój majątkowy będzie obowiązywał również małżonków, którzy przed orzeczeniem separacji pozostawali w rozdzielności majątkowej. Aby zapobiec powrotowi do ustawowego ustroju majątkowego, konieczne jest złożenie przez wnoszących o zniesienie separacji małżonków wniosku o utrzymanie między nimi rozdzielności majątkowej. Brak wniosku nie zamyka możliwości zmiany relacji majątkowych panujących między małżonkami po zniesieniu separacji. Jego uzyskanie będzie jednak wymagało dodatkowej aktywności w postaci umowy majątkowej zawartej w formie aktu notarialnego, do czego konieczne jest zgodne stanowisko małżonków, lub przy jego braku – wniesienie pozwu o ustanowienie przez sąd rozdzielności majątkowej.