Nowe przepisy, zapowiedziane w expose premier Ewy Kopacz jako "Prawo dla każdego", mają wprowadzić system pomocy prawnej składający się z dwóch modułów - nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnej informacji prawnej.
Projekt zakłada, że w skali całego kraju powstanie co najmniej 1549 punktów, w których nieodpłatnie będzie świadczona pomoc prawna przez adwokatów lub radców prawnych osobom uprawnionym do świadczeń z pomocy społecznej. Ponadto wojewodowie w przetargach mają wyłonić instytucje (także spośród organizacji pozarządowych), które poprowadzą infolinię udzielającą informacji prawnej każdemu obywatelowi.
"Chcemy doprowadzić ten proces uzgodnień i konsultacji do końca, tak aby jeszcze w marcu rząd mógł rozpatrzyć projekt ustawy. Zakładamy, że przepisy wejdą w życie od 1 stycznia 2016 r." - poinformował szef MS.
Minister wskazał, że najważniejsza usługa przewidziana przez projekt, to "porady świadczone przez profesjonalnych prawników w punktach, które powstaną we współpracy z samorządami". "Samorządy chcą współpracować w organizowaniu tych punktów, wyniki konsultacji są bardzo zachęcające" - dodał.
Z kolei, jak dodał Grabarczyk, w przypadku organizacji infolinii celem resortu sprawiedliwości jest "wykorzystanie doświadczeń organizacji pozarządowych realizujących usługę pomocy prawnej".
Minister mówiąc o działaniach resortu w ciągu 100 dni od powołania rządu Ewy Kopacz zaznaczył także, że w tym czasie doszło do "wznowienia dialogu między ministerstwem a prokuraturą". "Ten dialog był potrzebny z kilku powodów, przede wszystkim z powodu rewolucyjnych zmian w procedurze karnej, które wchodzą w życie od lipca" - powiedział.
W związku z reformą procedury karnej w połowie stycznia wchodzi w życie nowy regulamin prokuratury, który ma ją dostosować do wymogów tej reformy. Reforma zmienia filozofię prowadzenia procesu karnego; prokurator, który był autorem aktu oskarżenia, ma osobiście występować w danej sprawie w sądzie - dziś często przychodzą do niego w zastępstwie prokuratorzy nieznający dobrze danej sprawy.
Wciąż nie ma natomiast obiecywanej od kilku lat nowej ustawy o prokuraturze, która działa na mocy nowelizowanej już kilkadziesiąt razy ustawy z 1985 r. Prace nad nową ustawą trwają od wielu miesięcy.
"W dalszym ciągu pracujemy nad autopoprawkami do projektu nowego Prawa o prokuraturze. Ta ustrojowa ustawa powinna być gotowa do końca pierwszego kwartału tego roku, więc w marcu będziemy prezentować publicznie jej postanowienia" - zapowiedział Grabarczyk.
Minister dodał także, że chciałby, aby praca nad nowym Prawem o prokuraturze mogła zakończyć się przed 1 lipca i wejściem w życie reformy postępowań karnych. "Nie uważam jednak, że jest to warunek konieczny do wypełnienia, ważniejsze, aby treść ustawy była dobra i nie budziła kontrowersji" - dodał. Zaznaczył, że w początkowym okresie funkcjonowania reformy wystarczające będą zmiany wprowadzone już do prokuratorskiego regulaminu.