Subskrybuj nas na Youtube
Kształt sześciennej zabawki mógł zostać zarejestrowany jako wspólnotowy znak towarowy, ponieważ jego graficzne przedstawienie ukazuje wygląd, a nie zastosowane rozwiązanie techniczne – orzekł wczoraj luksemburski Sąd.
Brytyjska spółka Seven Towns, która zarządza prawami własności intelektualnej związanymi z kostką Rubika, zarejestrowała w połowie lat 90. w Urzędzie Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (OHIM) trójwymiarowy wspólnotowy znak towarowy. W 2006 r. przedłużono jego rejestrację. Wówczas niemiecka spółka Simba Toys zwróciła się do OHIM o unieważnienie prawa do tego znaku. Konkurent ten dowodził przede wszystkim, że sporny znak odnosi się do rozwiązania technicznego, polegającego na umożliwieniu obracania się elementów układanki. Tym samym kostki nie powinien symbolizować znak towarowy, lecz patent. Zarówno Izba odwoławcza OHIM, jak i Sąd, do którego zwróciła się Simba Toys, oddaliły jednak jej zarzuty.
Simba argumentowała, że przedstawienie kostki jako znaku towarowego w trzech płaszczyznach wyraźnie pokazuje szczeliny na zakończeniach czarnych linii na każdej powierzchni sześcianu. To zaś ewidentnie sugeruje, że nie chodziło o odtworzenie czarnej kratki, lecz o rozdzielenie mniejszych elementów sześcianu. Poza tym, skoro układanka jest grą, która polega na poruszaniu elementami całej konstrukcji, tak by osiągnąć ustalony efekt końcowy, to zarówno przeciętni konsumenci, jak i przedsiębiorcy zawsze będą postrzegać te linie jako rozdzielające rotujące elementy. Niemcy dodali, że wymiary sześcianu 3 x 3 x 3 są niezbędne do uzyskania efektu technicznego polegającego na tym, że poszczególne elementy mogą obracać się wokół własnej osi.
Dlatego Simba Toys alarmowała, że przedłużenie rejestracji znaku towarowego kostki Rubika pozwoli właścicielowi praw powoływać się na nie przeciwko każdemu, kto zamierzałby wprowadzić do obrotu trójwymiarowe, ruchome układanki. Zgodnie zaś z prawem Unii kształt rzeczy może stanowić znak towarowy, ale pod warunkiem, że oznaczenie to umożliwia określenie pochodzenia wyrobu od konkretnego przedsiębiorcy. Co więcej, nie są rejestrowane oznaczenia, które składają się wyłącznie z kształtu niezbędnego do uzyskania efektu technicznego.
Sąd w ślad za Izbą Odwoławczą OHIM orzekł jednak, że w wypadku znaku towarowego, przedstawiającego kostkę Rubika, nie istnieje konieczny związek między przedstawieniem widocznych linii podziału na mniejsze elementy a ich zdolnością rotacji. Tym bardziej że rejestracja dotyczy wszelkich trójwymiarowych układanek, bez ograniczenia do tych, które są ruchome. Europejscy sędziowie uznali również, że właściciel znaku nie może nikomu zakazać wprowadzenia na rynek układanek rotacyjnych, ponieważ nie uzyskał ochrony zdolności kostek do ruchu, lecz tylko zastrzegł kształt sześcianu z siatką czarnych linii na powierzchni. Te natomiast – nie odnosząc się w żaden sposób do możliwości przewracania elementów kostki – nie spełniają funkcji technicznej. Rotacja cząstek układanki jest bowiem efektem działania mechanizmu, niewidocznego na jego graficznych przedstawieniach.
Dlatego sąd utrzymał w mocy rejestrację przedstawienia w trzech rzutach kostki Rubika jako znaku towarowego.
ORZECZNICTWO
Wyrok Sądu z 25 listopada 2014 r. w sprawie T-450/09. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia