Uchylanie się od obowiązku alimentacyjnego nie jest rzadkością. Żeby zwiększyć szansę osób uprawnionych do świadczenia ustawodawca wprowadził specjalna procedurę. Przeprowadza się ją na wniosek a podmiotem odpowiedzialnym jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dłużnika.

Pierwszym krokiem, jaki musi wykonać osoba nieotrzymująca należnych pieniędzy jest przygotowanie wniosku o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego. Wniosek ten wraz z zaświadczeniem organu prowadzącego postępowanie egzekucyjne o jego bezskuteczności składa się do organu wypłacającego świadczenia z funduszu alimentacyjnego w gminie właściwej ze względu na miejsce zamieszkania wierzyciela. W dokumencie muszą się znaleźć informacje o: stanie egzekucji, przyczynach jej bezskuteczności oraz dotychczasowych działaniach zmierzających do wyegzekwowania należności.

Podmiot, do którego złożono wniosek przekazuje go organowi właściwemu dla miejsca zamieszkania dłużnika wraz ze wszystkimi istotnymi w sprawie informacjami.

Organ prowadzący sprawę, zaraz po jej otrzymaniu przystępuje do przeprowadzenia wywiadu alimentacyjnego, którego celem jest ustalenie sytuacji rodzinnej, zdrowotnej, dochodowej, zawodowej dłużnika alimentacyjnego oraz poznanie przyczyn niewywiązywania się z obowiązku alimentacyjnego. Wszystkie zdobyte informacje niezwłocznie przekazywane są komornikowi sądowemu.

Ministerstwo Sprawiedliwości proponuje: Rejestr Dłużników Niewypłacalnych bez alimenciarzy

Zobacz również

Jeżeli w trakcie wywiadu okaże się, że dłużnik alimentacyjny nie jest w stanie spełnić swoich zobowiązań ze względu na brak zatrudnienia organ, zbierający informacje:
• zobowiązuje go do zarejestrowania się jako bezrobotny, a jeżeli jest to niemożliwe jako poszukujący pracy
• informuje właściwy powiatowy urząd pracy o potrzebie aktywizacji zawodowej wskazanej osoby.
Czynności te mają ułatwić znalezienie pracy oraz opłacanie alimentów.


Gdy przeprowadzenie wywiadu jest niemożliwe z winy dłużnika. A także wtedy, gdy nie współpracuje on z organem, wszczęte zostaje postępowanie w sprawie uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych. Ostateczna decyzja w tym zakresie obliguje starostę do wydania decyzji o zatrzymaniu dłużnikowi prawa jazdy oraz złożenia przeciwko niemu wniosku o ściganie za przestępstwo uporczywego uchylania się od alimentacji (art. 209 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z zm.).

Organy właściwe ze względu na miejsce zamieszkania dłużnika i wierzyciela mogą w razie potrzeby w sprawach o roszczenia alimentacyjne, wytaczać na rzecz obywateli powództwa.
Nie wydaje się decyzji o uznaniu dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych, gdy w okresie ostatnich 6 miesięcy co miesiąc wpłacał nie mniej niż 50% należności na konto uprawnionego.

Opis procedury powstał na podstawie przepisów ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2012 poz. 1228 z zm.)