Nauczyciel, który spoliczkował ucznia nie może całą wieczność czekać na karę za ten czyn. Odpowiedzialność dyscyplinarna pedagoga też się bowiem przedawnia - uznał Sąd Apelacyjny w Szczecinie.

Sprawa dotyczy nauczyciela ( nazwijmy go na potrzeby niniejszego opracowania Krzysztof), który 23 lutego 2010 r. podczas lekcji religii spoliczkował jednego z uczniów. W związku z popełnionym czynem komisja dyscyplinarna 21 maja 2010 r. wszczęła przeciwko niemu postępowanie dyscyplinarne, a 16 września 2010 r. wydała orzeczenie, w którym uznała, że Krzysztof swoim zachowaniem uchybił godności zawodu pedagoga oraz obowiązkom, o którym mowa w art. 6 karty nauczyciela. I wymierzyła mu karę nagany z ostrzeżeniem.

Krzysztof odwołał się, ale niewiele wskórał. 30 czerwca 2011 r. Odwoławcza Komisja Dyscyplinarna dla Nauczycieli przy Ministrze Edukacji Narodowej utrzymała bowiem w mocy zaskarżone orzeczenie.

Nie dał jednak za wygraną i odwołał się do sądu. A ten uchylił zaskarżone orzeczenie, zniósł postępowanie przed komisją odwoławczą i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Komisji Dyscyplinarnej dla Nauczycieli przy Ministrze Edukacji Narodowej.

Komisja zajęła się sprawą i 27 sierpnia 2013 r. wydała orzeczenie, w którym uznała Krzysztofa winnym uchybienia art. 6 pkt 1 karty nauczyciela i wymierzyła mu karę nagany z ostrzeżeniem.

I po raz kolejny sprawa trafiła do sądu. Obrońca Krzysztofa wskazał, że orzeczenie wydane przez Komisję Dyscyplinarną dla Nauczycieli przy Ministrze Edukacji Narodowej rażąco narusza prawo. Nie respektuje bowiem nakazu umorzenia postępowania dyscyplinarnego, jeżeli nastąpiło przedawnienie karalności uregulowane w art. 81 karty nauczyciela.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie uwzględnił ten zarzut.

Zgodnie z treścią art. 81 ust. 1 karty nauczyciela „postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie 3 miesięcy od dnia uzyskania przez właściwy organ, przy którym powołana została komisja dyscyplinarna - wiadomości o popełnieniu czynu uzasadniającego nałożenie kary i po upływie 3 lat od popełnienia tego czynu. Jeżeli jednak czyn stanowi przestępstwo, okres ten nie może być krótszy od okresu przedawnienia ścigania tego przestępstwa.”

Sąd Apelacyjny w Szczecinie nie zaakceptował wykładani gramatycznej cytowanego przepisu w świetle której, postępowanie dyscyplinarne wszczęte w terminach w nim określonych nie ulega przedawnianiu. W jego ocenie tylko interpretacja, która zakłada, że art. 81 ust. 1 karty nauczyciela dotyczy również przedawnienia karalności, znajduje racjonalne uzasadnienie.

„Gdyby bowiem przyjąć, że zgodnie z art. 81 ust. 1 karty nauczyciela przedawnienie karalności przewinień dyscyplinarnych nie następuje, o ile postępowanie to zostało wszczęte we właściwym czasie, to w konsekwencji należałoby również zaakceptować wniosek, że ustawodawca przewidział w prawie karnym przedawnienie karalności przeważającej liczby różnego rodzaju przestępstw, a nie wprowadził tej instytucji do postępowania dyscyplinarnego, dotyczącego przewinień dyscyplinarnych, a więc zasługujących na słabszą represję.”- czytamy w uzasadnieniu. W ocenie sądu apelacyjnego wniosek ten jest nie do przyjęcia, przy założeniu racjonalności działań ustawodawcy.

Sąd odwołał się również do pojęcia „odpowiedzialności dyscyplinarnej”. W jego ocenie analiza przepisów rozdziału 10 karty nauczyciela prowadzi do wniosku, że pojęcie odpowiedzialności dyscyplinarnej obejmuje ściganie i ukaranie.

A zgodnie z par. 4 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia MEN w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli i trybu postępowania dyscyplinarnego, nie wszczyna się postępowania dyscyplinarnego, a wszczęte umarza, gdy nastąpiło przedawnienie odpowiedzialności dyscyplinarnej, o którym mowa w art. 81 ust. 1 ustawy.

Na zakończenie podkreślił, że nawet w przypadku odpowiedzialności karnej za przestępstwa, jedynie w przypadku najcięższych zbrodni ustawodawca nie przewidział przedawnienia ich karalności.

Dlatego zdaniem sądu przedawnienie karalności czynu uzasadniającego nałożenie kary na nauczyciela w postępowaniu dyscyplinarnym, następuje po upływie 3 lat od popełnienia tego czynu. Jeżeli jednak czyn stanowi przestępstwo, okres ten nie może być krótszy od okresu przedawnienia karalności tego przestępstwa.

Krzysztof spoliczkował ucznia 23 lutego 2010 r. co oznacza, że termin przedawnienia upłynął 23 lutego 2013r. A prawomocne orzeczenie Odwoławczej Komisji Dyscyplinarnej dla Nauczycieli przy MEN zostało ogłoszone w dniu 27 sierpnia 2013 r., a więc już po upływie 3 letniego terminu przedawnienia liczonego zgodnie z przepisem art. 81 karta nauczyciela od dnia popełnienia czynu.

Upływ tego terminu zgodnie z przepisem par. 4 ust 1 pkt 6 rozporządzenia MEN w sprawie komisji dyscyplinarnych dla nauczycieli i trybu postępowania dyscyplinarnego obliguje do umorzenia postępowania.

Dlatego Sąd Apelacyjny w Szczecinie zdecydował się na podstawie art. 386 par. 3 k.p.c w zw. z przepisem art. 77 ust 5a karty nauczyciela uchylić orzeczenia komisji dyscyplinarnych i umorzyć postępowanie.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie (Sygn. akt III APo 3/13).

PS