Karalność bezskutecznego usiłowania podżegania do pomocnictwa w popełnieniu czynu zabronionego nie narusza konstytucji – orzekł wczoraj Trybunał Konstytucyjny.

Jacka R. uznano za winnego tego, że usiłował nakłonić inną osobę do udzielenia pomocy w popełnieniu czynu zabronionego. Cała sprawa dotyczyła wręczenia łapówki za zajęcie przez radnego na sesji rady miejskiej stanowiska, które umożliwiałoby przyjęcie projektów uchwał w konkretnym kształcie. Mężczyzna nakłaniał więc osobę trzecią, by jako pośrednik przekazała korupcyjną propozycję funkcjonariuszowi publicznemu. Nakłaniał ją zatem do popełnienia przestępstwa z art. 18 par. 3 kodeksu karnego w związku z art. 229 par. 1 k.k. Skoro jednak nie udało mu się to, niemożliwe było przypisanie mu odpowiedzialności za dokonanie czynu. Mógł jednak odpowiadać za usiłowanie (art. 13 par. 1 k.k.) jego dokonania.
Sąd skazał go na karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem wykonania i wymierzył grzywnę. Sąd II instancji utrzymał w mocy wyrok, który już dalej nie podlegał zaskarżeniu. Jego pełnomocnik wniósł więc skargę konstytucyjną na przepisy części ogólnej kodeksu karnego: art. 13 par. 1 i art. 18 par. 2. To bowiem na ich podstawie sądy oceniły działanie Jacka R. jako przestępstwo, sprowadzające się do usiłowania podżegania do pomocnictwa przy przekupstwie. Zgodnie z tym pierwszym odpowiada za usiłowanie, kto w zamiarze popełnienia czynu zabronionego swoim zachowaniem bezpośrednio zmierza do jego dokonania – które jednak nie następuje. Artykuł 18 par. 2, stanowi zaś, że odpowiada za podżeganie, kto chcąc, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, nakłania ją do tego.
Nowela nie załatwia problemów z subsydiarnym aktem oskarżenia
Nowela nie załatwia problemów z subsydiarnym aktem oskarżenia

Zobacz również
– Jest zbyt duża odległość pomiędzy zachowaniem skarżącego a popełnieniem przestępstwa. W takim przypadku nie możemy wskazać dobra naruszonego – przekonywał na wczorajszej rozprawie adwokat Dariusz Dudek, pełnomocnik Jacka R.
Trybunał Konstytucyjny orzekł jednak, że art. 13 par. 1 i art. 18 par. 2 kodeksu karnego w zakresie, w jakim dopuszczają odpowiedzialność karną za usiłowanie podżegania do popełnienia czynu zabronionego, jeżeli usiłujący podżega bezskutecznie, są zgodne z ustawą zasadniczą.
Trybunał Konstytucyjny nie zawęził odpowiedzialności karnej
Trybunał Konstytucyjny nie zawęził odpowiedzialności karnej

Zobacz również
W ocenie sędziów konstytucyjnych konstrukcja usiłowania podżegania do popełnienia czynu zabronionego wyraźnie wyznacza granicę zakazanego zachowania. TK przypomniał, że penalizowane mogą być jedynie zachowania społecznie szkodliwe. W sytuacji zatem, gdy ustawodawca decyduje się na obwarowanie określonego zachowania sankcją karną, należy wskazać dobro prawne, które uzasadnia tak daleko posuniętą ingerencję w sferę wolności jednostki. W tej sprawie dobrem prawnie chronionym była prawidłowa działalność instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego.
ORZECZNICTWO
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 17 lipca 2014 r., sygn. akt SK 35/12. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia