Subskrybuj nas na Youtube
Polska przygotowuje się do ratyfikacji konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej. Do laski marszałkowskiej wpłynął właśnie projekt ustawy w tej mierze.
Konwencja jest pierwszym aktem prawnym w Europie, który całościowo reguluje przeciwdziałanie przemocy wobec kobiet. W swoich postanowieniach podkreśla związek między przemocą a dyskryminacją, postulując promowanie równości płci. Polska podpisała konwencję 18 grudnia 2012 r.
Aby realizować trzy główne cele – zapobieganie aktom przemocy, ochronę ofiar oraz ściganie sprawców – sygnatariusze konwencji zobowiązali się do wprowadzenia odpowiedzialności karnej dla sprawców różnych rodzajów przemocy wobec kobiet. Chodzi o ściganie: przemocy domowej (fizycznej, seksualnej i psychicznej); napaści seksualnej i gwałtu; nękania (stalkingu); zmuszania do zawarcia małżeństwa; okaleczania narządów płciowych; przymusowej aborcji i sterylizacji.
Co do zasady Polska posiada już regulacje, które zapewniają ochronę kobiet w powyższym zakresie, jednak będzie musiała wprowadzić modyfikacje w niektórych ustawach. Niezbędne będą nowelizacja m.in. ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz.U. z 2005 r. nr 180, poz. 1493 ze zm.) i zmiana definicji tej przemocy, tak by objęła również zagadnienie przemocy ekonomicznej oraz relacje osób, które już nie pozostają w stałym związku i nie mieszkają razem, a mimo to nadal dochodzi pomiędzy nimi do aktów przemocy.
Znowelizować trzeba będzie również ustawę o Policji (t.j. Dz.U. z 2011 r. nr 287, poz. 1687 ze zm.). W art. 52 oraz 53 konwencji uregulowane bowiem zostały kwestie nakazów doraźnych oraz zakazów zbliżania się i nakazów ochrony. Zgodnie z nimi właściwe władze mają być uprawnione do nakazania sprawcy – w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia – opuszczenia na pewien czas miejsca zamieszkania ofiary lub osoby zagrożonej przemocą domową, a także kontaktowania się z nią. Zakazy zbliżania się lub nakazy ochrony zgodnie z konwencją mają być wydawane:
● jeżeli jest to konieczne również bez wysłuchania strony przeciwnej,
● ze skutkiem natychmiastowym,
● niezależnie od innych postępowań.
W polskim prawie karnym natomiast wszelkie środki zapobiegawcze mogą być stosowane dopiero względem osoby, wobec której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzutów oraz po jej przesłuchaniu. Nie ma więc dziś możliwości natychmiastowej izolacji sprawcy od ofiary. Dlatego też w uzasadnieniu do projektu ustawy postuluje się wprowadzenie przepisów, które uprawniałyby policję do wydania nakazu opuszczenia lokalu oraz zakazu zbliżania się.
Etap legislacyjny
Projekt ustawy złożony w Sejmie
