Przedsiębiorcy na potrzeby prowadzonego biznesu często zlecają twórcom wykonanie określonego dzieła. Podpisując umowę, zabezpieczają swoje interesy poprzez nabycie majątkowych praw autorskich do zamówionego utworu. Czy jednak mogą go potem zmieniać?

Mimo nabycia praw do zamówionego dzieła przedsiębiorca nie może postępować z nim w sposób dowolny. Należy pamiętać, że przy twórcy dzieła pozostają osobiste prawa autorskie. Wynika to z art. 16 ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych. Stanowi on, że autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, w tym m.in. prawo do autorstwa utworu, nienaruszalności jego treści i formy oraz rzetelnego wykorzystania czy nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.

Zatem bez wyraźnej zgody twórcy nabywca autorskich praw majątkowych nie jest uprawniony do wprowadzania zmian w utworze. Ingerencja w treść i formę dopuszczalna jest tylko wtedy, gdy spełnione są dwa warunki: zmiany są spowodowane oczywistą koniecznością i twórca nie miałby słusznej podstawy im się sprzeciwić. Co do zakresu wprowadzanych zmian wypowiedział się Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z 21 marca 2014 r., sygn. akt IV CSK 407/13. SN uznał, że prawo do nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania zapewnia twórcy możliwość decydowania o treści i formie danego dzieła. Prawo to może podlegać ograniczeniom w sytuacji, w której kontrahent uzyskał prawa majątkowe i ze względu na jego interesy.

Nie może natomiast mieć miejsca naruszanie tego prawa. Dochodzi zaś do tego wówczas, gdy zostaje naruszona więź między twórcą a utworem wskutek dokonanej przez np. nabywcę znaczącej modyfikacji danego dzieła. Może to być spowodowane np. zmianą utworu, pominięciem jego części, wprowadzeniem dodatków lub uzupełnień albo niedbałym wykonaniem.

Zatem nie każda zmiana stanowi naruszenie. Dozwolone są więc np. drobne zmiany treści lub formy lub zmiany odnoszące się do elementów utworu, lecz nienaruszające wspomnianej więzi.

Agata Okorowska, radca prawny z Kancelarii Prawnej Law-Taxes.pl we Wrocławiu