Subskrybuj nas na Youtube
Obecnie osobami uprawnionymi do działania w imieniu pokrzywdzonych w postępowaniu karnym są: adwokat lub radca prawny (w charakterze pełnomocnika), przedstawiciel ustawowy, a w stosunku do osób małoletnich i nieporadnych - również osoba, pod której pieczą pokrzywdzony pozostaje.
Z kolei w postępowaniu cywilnym nie ma tak daleko idących ograniczeń, jeżeli chodzi o osoby, które mogą występować jako pełnomocnik strony. Pełnomocnikiem może być nie tylko adwokat albo radca prawny, ale również takie osoby jak m.in. małżonek, rodzice, rodzeństwo.
W myśli projektu nowelizacji K.p.k. autorstwa posłów PO - jeżeli pokrzywdzonym jest osoba nieporadna, w szczególności ze względu na wiek lub stan zdrowia, jego prawa może wykonywać osoba, pod której pieczą pokrzywdzony pozostaje lub osoba najbliższa. Chodzi np. o udział w czynnościach procesowych.
"Niewątpliwie reprezentowanie przez profesjonalnego pełnomocnika stwarza większe gwarancje ochrony praw osób pokrzywdzonych przestępstwem. Praktyka pokazuje jednak, że są liczne osoby pokrzywdzone, których ze względu na trudną sytuację materialną nie stać na opłacenie adwokata lub radcy prawnego, a jednocześnie nie mają możliwości skorzystania z pomocy innej osoby, która mogłaby bronić ich praw w postępowaniu karnym" - podkreślono w uzasadnieniu projektu.
"Przepisy w obecnym brzmieniu wydają się niesłusznie ograniczać możliwość obrony interesów pokrzywdzonego, zawężając katalog podmiotów uprawnionych do przedstawicieli dwóch wyżej wymienionych zawodów prawniczych, przedstawicieli ustawowych oraz osób wykonujących pieczę nad pokrzywdzonym" - powiedziała przedstawicielka wnioskodawców, Lidia Staroń (PO).
Ponadto projekt zakłada, że prawo do złożenia zażalenia na postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa lub o jego umorzeniu przysługuje również osobie zawiadamiającej o popełnieniu przestępstwa, której prawa zostały naruszone.
Projekt został skierowany do dalszych prac w sejmowej komisji nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach.