Pozwala im na to rozporządzenie ministra sprawiedliwości określające dokładny sposób przeprowadzania tego rodzaju badań. Kuratorzy będą mogli sprawdzać osoby oddane pod ich dozór lub zobowiązane przez sąd do stronienia od alkoholu lub narkotyków w związku np. z zawieszeniem wykonania kary pozbawienia wolności.
– Do tej pory kuratorzy mogli tylko na podstawie obserwacji zachowania osoby objętej nadzorem wnioskować, czy jest ona trzeźwa, czy nie. Sąd na posiedzeniu wykonawczym musiał rozstrzygać, czyje stanowisko jest bardziej wiarygodne: kuratora czy skazanego – mówi Barbara Wilamowska, kurator, koordynator ministra sprawiedliwości.

Dodatkowe uprawnienia

Nowe przepisy umożliwią gromadzenie niezbitych dowodów potwierdzających obecność niedozwolonych środków w organizmie skazanego. Będzie to także narzędzie do rzeczywistej kontroli wykonywania przez skazanych obowiązków probacyjnych. Poza tym świadomość po stronie skazanych, że kurator w każdym czasie może sprawdzić za pomocą stosownego urządzenia, czy skazany jest pod wpływem alkoholu lub narkotyków, z pewnością wpłynie na przestrzeganie przez nich orzeczonych przez sąd obowiązków.

351 tys. zł to przewidywany koszt wyposażenia kuratorów sądowych w profesjonalne alkomaty

Przed dokonaniem badania kurator będzie musiał poinformować, że odmowa poddania się testom będzie potraktowana jako uchylanie się od dozoru lub wykonania nałożonego przez sąd obowiązku. A łamanie wymogów warunkowego zwolnienia z więzienia lub zawieszenia kary może sprawić, że skazany trafi za mury zakładu karnego.

Badanie skazanego

Kontrola obecności alkoholu ma odbywać się w sposób nieinwazyjny, za pomocą urządzenia badającego wydychane powietrze. Z kolei badanie na obecność narkotyków ma polegać na analizie próbek śliny. Czynność będzie musiała być udokumentowana protokołem. W sytuacji gdy kurator lub badany nie zgodzi się z wynikami testu, będzie mógł zażądać badania krwi pobranej przez lekarza lub pielęgniarkę.
To, że kuratorzy sądowi będą mieli nowe uprawnienia, nie oznacza, że od razu dostaną alkomaty i testy paskowe pozwalające na dokonywanie badań.
– Mam nadzieję, że kuratorzy zostaną szybko wyposażeni w te urządzenia. Na razie ich nie posiadamy – mówi Andrzej Martuszewicz, przewodniczący Krajowej Rady Kuratorów.
Podstawa prawna
Rozporządzenie ministra sprawiedliwości z 16 stycznia 2012 r. w sprawie sposobu przeprowadzania badań na obecność alkoholu, środków odurzających lub substancji psychotropowych w organizmie skazanego lub sprawcy oddanego pod dozór lub zobowiązanego do powstrzymania się od nadużywania alkoholu lub używania środków odurzających lub substancji psychotropowych, ich dokumentowania oraz weryfikacji (Dz.U. z 2012 r., poz. 104).