Tak. Coraz częściej zdarza się, że wartość zajętego majątku dłużnika jest zbyt mała, aby wierzyciel mógł zaspokoić wszystkie egzekwowane od niego wierzytelności. Dzieje się to tak dlatego, że dłużnik dosyć skutecznie ukrywa swój majątek. Wierzyciel ma wówczas problem ze wskazaniem go komornikowi, a zdarza się nawet, że sam komornik mimo prowadzonych poszukiwań nie może dotrzeć do majątku dłużnika.
Gdy zajęty w egzekucji majątek nie rokuje zaspokojenia egzekwowanych należności albo wierzyciel wykaże, że przeprowadzona egzekucja nie doprowadziła do odzyskania zadłużenia, to wówczas może domagać się, aby sąd zobowiązał dłużnika do wyjawienia majątku. Wierzyciel może domagać się wyjawienia majątku jeszcze przed wszczęciem egzekucji, gdy uprawdopodobni, że znany mu majątek dłużnika nie wystarczy na pokrycie wymaganych należności.
Wyjawienie majątku polega na tym, że dłużnik musi złożyć jego wykaz, wymieniając w nim rzeczy i miejsca, gdzie się one znajdują, a także przypadające mu wierzytelności i inne prawa majątkowe, a nawet zostanie zobowiązany do złożenia przyrzeczenia, w którym zapewnia pod odpowiedzialnością karną, że przedstawiony wykaz majątku jest prawdziwy i zupełny.
Sprawę o wyjawienie majątku rozpoznaje sąd właściwy dla miejsca zamieszkania lub siedziby dłużnika albo miejsca jego pobytu. Postępowanie wszczyna się na wniosek wierzyciela, natomiast w egzekucji wszczętej z urzędu sąd rozpoznaje sprawę na wniosek komornika. Do wniosku należy dołączyć protokół z czynności egzekucyjnych lub dokumenty, które dotyczą bezskuteczności egzekucji oraz oryginał tytułu wykonawczego.
Sąd wysłuchuje strony i niezwłocznie odbiera wykaz i przyrzeczenie od dłużnika. Może mu wyznaczyć tygodniowy termin na sporządzenie wykazu. Pytania dotyczące majątku ma prawo zadawać dłużnikowi wierzyciel i w ten sposób wykorzystać posiadaną wiedzę na temat jego majątku i standardu życia, co może doprowadzić do ujawnienia nieznanych do tej pory komornikowi przedmiotów i praw podlegających egzekucji.
Zdarza się, że dłużnik nie stawi się do sądu, nie sporządzi wykazu lub odmówi odpowiedzi na zadawane pytania bądź złożenia przyrzeczenia. Wtedy sąd może zastosować w stosunku do niego środki przymusu, na przykład wymierzyć mu grzywnę albo nakazać przymusowe doprowadzenie go.
Podstawa prawna
Art. 913 – 915 ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.).