Czy w ustawie o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym znajdują się regulacje dotyczące polubownego załatwiania sporów?
Ustawa wprowadza dwie wyraźne odmienności względem zwykłego postępowania. Zgodnie z art. 7 ustawy sąd może z urzędu skierować strony do mediacji w każdym stanie sprawy, a nie tylko do zamknięcia pierwszego posiedzenia wyznaczonego na rozprawę (art. 1838 par. 1 kodeksu postępowania cywilnego – k.p.c.).
Po drugie art. 19 ust. 2 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym przewiduje możliwość zawarcia ugody za zgodą większości (nie wszystkich) osób, których roszczeń dotyczy postępowanie. Przepis ten wprowadza także dodatkowe kryterium sądowej kontroli ugody – sąd musi ocenić, czy nie narusza ona rażąco interesów członków grupy.
Co ciekawe, jeżeli do zawarcia ugody dochodzi po wydaniu przez sąd postanowienia co do składu grupy (art. 17 ust. 3 ustawy), członek grupy nie może z niej wystąpić, choćby wbrew większości sprzeciwiał się objęciu go ugodą.
Interesującą kwestią jest umocowanie reprezentanta grupy do zastępowania członków grupy przy polubownym załatwianiu sporów. Nie powinno budzić wątpliwości, że reprezentant grupy jest uprawniony do zawarcia na rzecz i ze skutkiem dla członków grupy ugody sądowej. Podobnie należy ocenić jego umocowanie do reprezentowania członków grupy w ramach mediacji prowadzonej na podstawie postanowienia sądu. Oba rodzaje czynności dokonywane są w ramach toczącego się postępowania grupowego, w którym szeroki zakres umocowania reprezentanta wynika wprost z ustawy (art. 4 ust. 3).
Jest natomiast wątpliwe, czy ustawowy zakres umocowania reprezentanta grupy rozciąga się na czynności podejmowane poza postępowaniem grupowym. Dotyczy to w szczególności zawarcia ugody pozasądowej, prowadzenia mediacji na podstawie umowy stron czy występowania w postępowaniu pojednawczym (art. 184 – 186 k.p.c.). W takich sytuacjach należy zadbać, by członkowie grupy udzielili reprezentantowi wyraźnego umocowania do zastępowania ich także poza postępowaniem grupowym.