Prawo do premii uzyskają osoby przekształcające lokal w odrębną własność. Remont mieszkania lub domu pozwoli na uzyskanie premii gwarancyjnej. Premia będzie mogła stanowić wkład własny przy kredytach mieszkaniowych.
Od dziś łatwiej będzie można odzyskać oszczędności ze starych książeczek mieszkaniowych. Aby obok wkładu otrzymać specjalny dodatek - zwany premią gwarancyjną - nie trzeba kupować mieszkania lub budować domu. Wystarczy, że wymieni się okna lub dokona wpłaty na fundusz remontowy. Listę czynności, które uprawniają posiadaczy książeczek do premii gwarancyjnej, znacząco rozszerza nowelizacja z 23 stycznia 2009 r. ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych (Dz.U. nr 30, poz. 190), która dziś wchodzi w życie.
Premia gwarancyjna to średnio dodatkowe 6 tys. zł, które można otrzymać wraz z wkładem i odsetkami z likwidowanej książeczki. Premia stanowi specjalny państwowy dodatek do oszczędności zgromadzonych na książeczkach wydanych przed 24 października 1990 r. Jest wypłacana przez PKO BP pod warunkiem przeprowadzenia wymienionych w ustawie inwestycji mieszkaniowych. Sprawdzenia wysokości premii można dokonać w oddziale banku PKO BP. Pierwsze zaświadczenie nic nie kosztuje, natomiast kolejne to koszt 25 zł.

Remonty mieszkań i domów

Do premii gwarancyjnej uprawnia od dziś również remont lokalu lub domu.
- Właściciel książeczki będzie mógł uzyskać prawo do premii w razie przeprowadzenia remontu polegającego na wymianie stolarki okiennej, instalacji elektrycznej lub gazowej. Remont będzie mógł dotyczyć mieszkania lub domu jednorodzinnego. Koniecznym warunkiem będzie posiadanie przez właściciela książeczki tytułu własności do remontowanej nieruchomości lub spółdzielczego prawa do lokalu lub domu - wskazuje Piotr Styczeń, wiceminister infrastruktury.
Do premii nie będzie więc miał prawa ten, kto zdecyduje się na malowanie ścian, wymianę kafelków czy instalacji wodno-kanalizacyjnej. Szansy na premię gwarancyjną nie będą mieć najemcy oraz lokatorzy komunalni. Wypłata premii w związku z remontem nie będzie uzależniona od jego wartości. Premię będzie więc można dostać np. za wymianę dwóch okien w mieszkaniu.
Premię gwarancyjną będzie można otrzymać także w przypadku wpłaty przez właściciela książeczki na fundusz remontowy we wspólnocie mieszkaniowej lub spółdzielni kwoty za okres 12 miesięcy. W tym wypadku konieczne będzie jednak, aby kwota wydatków wspólnoty lub spółdzielni poniesionych na remont części wspólnych budynku przez ostatnie dwa lata w części odpowiadającej udziałowi właściciela była co najmniej równa dokonanej wpłacie.



Harmonogram i formalności

Wypłaty premii gwarancyjnej będą rozłożone na lata zgodnie z harmonogramem ustalonym w ustawie. Najwcześniej, bo od 1 kwietnia 2009 r., swoje pieniądze mogą odzyskać ci, którzy mają najstarsze książeczki wystawione do 1968 roku. Najpóźniej, bo dopiero od 1 stycznia 2017 r. - ci, którzy mają książeczki wystawione w latach 1989-1990.
Dowodem dokonania wymiany okien będzie dokument potwierdzający ich nabycie, czyli faktura wystawiona na właściciela książeczki lub dokument potwierdzający wymianę okien, czyli faktura za usługę.
Przy wymianie instalacji gazowej lub elektrycznej konieczne będzie przedstawienie protokołu sprawdzenia odbiorczego podpisanego przez wykwalifikowaną osobę. Trzeba będzie też przedstawić kopię świadectwa kwalifikacyjnego osoby, która dokonała sprawdzenia.

Ważne terminy

Aby otrzymać premię, posiadacz książeczki będzie musiał w PKO BP złożyć wniosek o likwidację książeczki i wypłatę premii. Ważne będzie zachowanie ustawowych terminów.
Jeżeli właściciel książeczki wyremontował mieszkanie przed rokiem, w którym nabywa zgodnie z harmonogramem prawo do premii, musi złożyć wniosek o likwidację książeczki w terminie sześciu miesięcy od daty nabycia uprawnień do premii gwarancyjnej. Co to oznacza. Na przykład, jeśli książeczka jest z roku 1975, a remont przeprowadzono w 2009, a więc przed terminem nabycia uprawnień do likwidacji książeczki (czyli przed 1 stycznia 2011 r.), właściciel książeczki ma czas na złożenie wniosku tylko od 1 stycznia 2011 do 30 czerwca 2011 r. W przypadku złożenia wniosku 1 lipca 2011 r. bank odmówi mu wypłaty premii gwarancyjnej.
Inaczej będzie wyglądała sytuacja posiadacza książeczki, który wyremontuje mieszkanie dokładnie w roku nabycia uprawnień do premii zgodnie z harmonogramem. Jeśli więc właściciel, który ma książeczkę z 1975 roku, przeprowadzi remont w maju 2011 r. (a więc po 1 stycznia 2011 r., czyli po terminie nabycia według harmonogramu uprawnienia do premii), wniosek o likwidację książeczki musi złożyć w terminie 90 dni od daty wystawienia faktury.

Pomoc dla spółdzielców

Prawo do premii gwarancyjnej od dziś mają także ci, którzy przekształcają mieszkania własnościowe w odrębną własność. Teraz wyjątkowo takie osoby nie mają prawa do premii. Od 1 kwietnia się to zmieni i ich sytuacja zostanie zrównana z sytuacją osób, które dziś uzyskują premie przy przekształceniu spółdzielczego mieszkania lokatorskiego w odrębną własność albo przy przekształceniu spółdzielczego mieszkania lokatorskiego w mieszkanie własnościowe.
Prawo do premii gwarancyjnej można również od dziś nabyć także w razie całkowitej spłaty zadłużenia obciążającego lokal właściciela książeczki mieszkaniowej. Dotyczy to spłaty kredytów tzw. starego portfela, czyli zaciągniętych przed 31 maja 1992 r. Z tej możliwości będą mogli skorzystać także ci, którzy całkowicie spłacili kredyty starego portfela przed 1 kwietnia 2009 r. Wówczas jednak realizacja ich uprawnień do premii gwarancyjnej będzie odbywać się według specjalnego ustawowego harmonogramu.

Zaciąganie kredytów

Pieniądze z książeczki można także od 1 kwietnia wykorzystać jako wkład własny przy kredycie mieszkaniowym. Chodzi np. o kredyt na zakup lokalu, budowę domu czy przebudowę budynku. Środki na wkład własny nie będą wypłacane właścicielowi książeczki do ręki. Bank PKO BP przekaże je bankowi udzielającemu kredytu.
Podstawa prawna
● Ustawa z 23 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (Dz.U. nr 30, poz. 190).