Nowelizacja k.p.c. Co się zmieni od 7 listopada br.? [KOMENTARZ]

7listopada 2019 r. wejdzie w życie zdecydowana większość przepisów najobszerniejszej od lat nowelizacji ustawy z 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1460; dalej: k.p.c.) – aktu prawnego regulującego tryb i sposób prowadzenia spraw cywilnych, w tym sporów gospodarczych.

Mowa o zmianach wprowadzonych ustawą z 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1469; dalej: ustawa nowelizująca).

Celem tej obszernej noweli jest usprawnienie i przyspieszenie postępowań cywilnych. Zmieni się prawie 300 przepisów kodeksu. Do najważniejszych zmian należą: zupełnie nowy sposób przygotowania i organizacji rozprawy przez sąd z udziałem stron, w tym zaostrzone rygory wymiany pism procesowych przed rozprawą (nowo dodany rozdział 2a „Organizacja rozpraw” ‒ art. 2051 i nast. k.p.c.), instytucja nadużycia prawa procesowego w postępowaniu cywilnym (nowy art. 41 k.p.c. oraz art. 2262 k.p.c.) czy nowy tryb postępowania w sprawach gospodarczych (uregulowany w nowo dodanym do k.p.c. dziale IIa „Postępowanie w sprawach gospodarczych” – art. 4581 i nast. k.p.c.). Dla przedsiębiorców szczególnie ważna jest właśnie ta ostatnia zmiana – oznaczająca powrót, po kilku latach nieobecności, odrębnego postępowania w sprawach gospodarczych, choć w innym niż przed laty kształcie. Omawiamy właśnie przepisy tego nowego działu. Szczególną uwagę warto zwrócić na:

• nowe zasady prowadzenia sporów pomiędzy przedsiębiorcami oraz innych sporów, które ze względu na swoje cechy zostały uznane przez ustawodawcę za sprawy gospodarcze;

• rygorystyczny termin do zgłaszania twierdzeń i dowodów w postępowaniu w sprawach gospodarczych, po upływie którego dopuszczenie dalszych dowodów możliwe będzie tylko w szczególnych sytuacjach w ramach dyskrecjonalnej władzy sędziego, tzw. prekluzja dowodowa (art. 4585 k.p.c.);

• ograniczenia w korzystaniu z niektórych środków dowodowych w postępowaniu w sprawach gospodarczych i prymat dowodu z dokumentu (art. 45810 i art. 45811 k.p.c.);

• możliwość zawarcia umowy dowodowej i wyłączenia przez strony prawa do powoływania określonych dowodów przed sądem cywilnym (art. 4589 k.p.c.).

Postanowienia – kolejna ofiara reformy k.p.c.

Nowe postępowanie gospodarcze będzie obligatoryjne dla wszystkich spółek, jak również fundacji czy stowarzyszeń prowadzących działalność gospodarczą. Natomiast osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą będzie mogła wybrać, składając oświadczenie przed sądem, czy skorzysta z tego rodzaju postępowania, czy ze zwykłego postępowania.

TYDZIEŃ Z KOMENTARZAMI – BAZA PUBLIKACJI

W tygodniku Firma i Prawo komentowaliśmy ustawy:

• z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej

• z 5 lipca 2001 r. o cenach

• z 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych

• z 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze

• z 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych

• z 8 marca 2013 r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych

• z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym

• z 12 grudnia 2012 r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów