Po śmierci posiadacza rachunku bankowego jeszcze przez pewien czas mogą wpływać do banku emerytura, renta, zasiłek chorobowy, uposażenie w stanie spoczynku (świadczenie wypłacane zamiast emerytury np. prokuratorom czy sędziom) lub inne świadczenie z ubezpieczenia lub zabezpieczenia społecznego.

Rodzina zmarłego nie powinna zakładać, że będzie mogła zatrzymać pieniądze omyłkowo przelane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.
Świadczenie jest nienależne. Gdy ZUS dowie się o zgonie osoby objętej świadczeniem, wystąpi do banku z wnioskiem o zwrot niesłusznie przelanych pieniędzy (tj. za miesiące następujące po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć świadczeniobiorcy).
ZUS nie tylko będzie mógł skutecznie żądać od banku zwrotu danej kwoty, ale również domagać się udzielenia informacji na temat osób, które jako nieuprawnione do świadczeń emerytalnych, korzystały z konta zmarłego posiadacza.

Darowizny, testamenty, spadki po zmianach przepisów. Sprawdź, kto musi zapłacić podatek od dziedziczonej nieruchomości >>>>

Przewidziany w art. 138a ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych obowiązek zwrotu przez bank kwot świadczeń przekazywanych na rachunek w banku za miesiące przypadające po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć świadczeniobiorcy, do ZUS nie obejmuje wpłat na rachunek wspólny (uchwała Sądu Najwyższego z 13 czerwca 2006 r., sygn. akt II UZP 7/06).

W pierwszej kolejności świadczeniodawca zwróci się do banku, w którym zmarły posiadacz miał rachunek. Na podstawieart. 55 ust. 1 pkt. 2 Prawa bankowego instytucja finansowa ma obowiązek zwrócić żądającemu organowi kwotę równą wpłatom na rachunku, które nie przysługiwały za okres po śmierci posiadacza rachunku.

Co oczywiste bank nie będzie mógł tego uczynić, jeżeli wartość nienależnych świadczeń emerytalnych będzie przekraczać wartość wkładu na rachunku. W takiej sytuacji bank będzie zwolniony od wypłaty pełnej lub częściowej kwoty wtedy, gdy przed otrzymaniem wniosku organu dokonał z tego rachunku wypłat innym uprawnionym osobom. Bank będzie musiał w terminie30 dni poinformować o tym fakcie organ oraz wskazać osoby, które pobrały wypłaty.

Wtedy też organ będzie mógł swoje roszczenia skierować do wskazanej osoby. Wypłata świadczeń emerytalnych, czy rentowych po śmierci uprawnionego jest świadczeniem nienależnym, a zatem wobec osoba, która pobrała te środki, będzie zobowiązana do ich zwrotu na podstawie przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu (art. 405 – 414 Kodeksu cywilnego).

Co ważne, nienależne świadczenia emerytalne, czy rentowe nie będą wchodzić również w skład spadku, jako że były przypisane osobiście osobie spadkodawcy i nie są dziedziczne.