Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Wielu drobnych przedsiębiorców prowadzi na witrynie internetowej lub na różnych portalach społecznościowych relacje na żywo ze swoich sklepów z użyciem kamer wideo (streaming). Jedni robią to okazjonalnie, inni stale. Wszak to świetna promocja, gdy potencjalni klienci widzą, że dany sklep cieszy się dużym zainteresowaniem albo że odbywa się w nim jakieś ciekawe wydarzenie. Jednak przedsiębiorcy ci często zapominają, że z pozoru niewinny streaming prowadzony w celach marketingowych prawnie jest klasyfikowany jako rejestrowanie wizerunku osób fizycznych, a zatem podlega przepisom unijnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych.
Uzasadniony interes nie wystarczy
W praktyce oznacza to, że aby prowadzić relację, potrzebna jest przede wszystkim podstawa prawna do przetwarzania danych osobowych w ten sposób (art. 6 ust. 1 RODO).
Część osób może podnosić argument, że w przypadku streamingu jego celem jest marketing sklepu, a zatem podstawą do prowadzenia rejestracji wideo będzie uzasadniony interes administratora (art. 6 ust. 1 lit. f). Radca prawny Katarzyna Orzeł, autorka bloga RodoDlaFotografa.pl, przekonuje, że to błędne założenie. Z interpretacji RODO (np. motywu 47) wynika bowiem, że prawnie uzasadnione interesy administratora muszą być zawsze proporcjonalne do praw osób, których te dane dotyczą. W przypadku wykorzystania i publikacji wizerunków mamy zaś do czynienia z prawem do prywatności i prawem do wizerunku, które stanowią dobra osobiste osób fizycznych.
– Tak fundamentalne prawa jednostki powinny mieć priorytet nad interesami handlowymi administratorów danych. W szczególności dotyczy to sytuacji, gdy wykorzystanie wizerunku może dotyczyć praw dzieci – mówi mec. Katarzyna Orzeł. I dodaje, że prawodawca unijny wskazał dla rozwiania wątpliwości, że za uzasadniony prawnie interes administratora może być uznany marketing bezpośredni, a więc skierowany bezpośrednio do osób, których dane są wykorzystywane.
– Wykorzystywanie wizerunku w streamingu nie ma zaś cech marketingu bezpośredniego, w związku z czym nie może korzystać z waloru prawnie uzasadnionych celów administratora jako podstawy przetwarzania – wyjaśnia prawniczka.
W jakiej formie
Rejestrowanie wideo w celach marketingowych powinno więc następować wyłącznie za zgodą klientów. Powinna ona być przy tym wyraźna, świadoma i mieć postać oświadczenia lub wyraźnego działania. Zaś zgodnie z zasadą rozliczalności (art. 5 ust. 2 RODO), administrator musi posiadać możliwość wykazania, że zgoda została mu udzielona. Może ona być zapisana w formie albo oświadczenia, albo zapisów działań w mediach elektronicznych. Przy czym w przypadku wyrażenia jej działaniem okoliczności tego działania powinny być zarejestrowane w sposób umożliwiający udowodnienie jego znaczenia i okoliczności podjęcia działania.
W praktyce w przypadku transmisji z udziałem pracowników lub wyselekcjonowanych grup klientów uzyskanie takiej zgody powinno być proste, jako że udział w transmisji poprzedzony jest bezpośrednim kontaktem z tymi osobami. W takim wypadku rekomendowane jest uzyskiwanie zgód w formie pisemnej, aby nie pozostawiać wątpliwości co do zakresu ich udzielenia.
Sytuacja jest trudniejsza w przypadku gdy osoby, które mają uczestniczyć w nagraniu, są przypadkowymi klientami placówki. Tutaj pisemne oświadczenia będą rozwiązaniem niepraktycznym.
– W takim wypadku konieczne jest zagwarantowanie, aby zgoda została wyrażona na tyle wyraźnie, aby nie było wątpliwości co do jej zakresu.
Praktyczne rozwiązanie
W jaki zatem sposób skutecznie uzyskać zgodę działaniem? Jest tutaj stosunkowo proste rozwiązanie: jeżeli odpowiednie informacje o prowadzeniu streamingu będą wyeksponowane na witrynie przed wejściem, już samo wejście do lokalu może zostać uznane za zgodę na udział w relacji wideo. Taka zgoda musi być jednak zarejestrowana i przechowywana w formie łatwej do odtworzenia.
– Informacja o prowadzonym streamingu powinna być mocno wyeksponowana, aby nie było wątpliwości, że była trudna do zauważenia. Rekomenduję też, aby w lokalu znajdowały się ulotki i warto zrobić dokumentację tego faktu, aby potem móc fakt udzielenia tej zgody wykazać. Zasadniczo im więcej oznaczeń tym lepiej – uważa mec. Katarzyna Orzeł.
Obowiązek informacyjny
– Jednocześnie należy pamiętać, że poza odebraniem oświadczenia o wyrażeniu zgody administrator powinien zapewnić przekazanie osobom, których wizerunek może zostać wykorzystany, określonych informacji wskazanych w art. 13 RODO – zaznacza mec. Katarzyna Orzeł. Aby spełnić ten obowiązek informacyjny, należy poinformować: kto jest ich administratorem, jaka jest podstawa prawna do przetwarzania tych danych, jaki obszar obejmuje kamera, a także informacja dla klientów o prawie do sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych. A ponadto należy określić, jak długo przechowywane będą dane osobowe.
Prawnicy rekomendują, aby ten okres nie wynosił jednak dłużej niż trzy lata.
W przypadku materiałów streamowanych przez FB zapisują się one automatycznie w galerii filmów na stronie prowadzonej przez przedsiębiorcę. Po wyznaczonym czasie należy je zatem skrupulatnie usuwać.
wzór
Obiekt monitorowany
Zgodnie z art. 13 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) z 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (dalej: RODO), [nazwa firmy] informuje, że:
• W lokalu firmy może być prowadzona transmisja na żywo z użyciem kamer wideo na portalu Facebook [tu link do profilu przedsiębiorcy w tym medium].
• Administratorem danych osobowych pozyskanych z systemu monitoringu jest [nazwa firmy] z siedzibą [adres].
• Podstawą prawną do przetwarzania Twoich danych osobowych jest art. 6 ust. 1 lit a RODO, czyli wyrażona przez Państwa zgoda.
• Zarejestrowana transmisja będzie wykorzystywana przez [tu nazwa firmy] wyłącznie w celach marketingowych przez udostępnianie jej na żywo na portalu Facebook oraz na stronie i udostępniana przez okres nie dłuższy niż 3 lata na stronie [tu nazwa firmy] pod adresem [adres strony].
• Wchodząc na teren lokalu, wyrażasz zgodę na rejestrowanie swojego wizerunku oraz transmitowanie go na stronie [tu link]; w przypadku jeśli nie wyrażasz zgody na zarejestrowanie Twojego wizerunku i jego wykorzystanie, proszę skontaktuj się z obsługą lokalu, która poinformuje Cię o tym, w jakich godzinach lub miejscach transmisja nie jest prowadzona.
• System kamer wideo obejmuje [podać miejsce].
• Zarejestrowane transmisje wideo będą przechowywane przez administratora w zakładce „filmy” na stronie przedsiębiorcy [tu link] na portalu Facebook przez okres maksymalnie trzech lat.
• Osoba zarejestrowana podczas transmisji ma 1) prawo dostępu do swoich danych oraz otrzymania ich kopii; 2) prawo do sprostowania (poprawiania) swoich danych osobowych; 3) prawo do ograniczenia przetwarzania danych osobowych; 4) prawo do usunięcia danych osobowych; 5) prawo do wniesienia sprzeciwu przeciwko przetwarzaniu danych osobowych; 6) prawo do wniesienia skargi do Prezesa UODO (na adres Urzędu Ochrony Danych Osobowych, ul. Stawki 2, 00–193 Warszawa).
• W sprawach związanych z przetwarzaniem państwa danych osobowych można się kontaktować z administratorem na adres [tu dane przedsiębiorcy].
