Subskrybuj nas na Youtube
Obsługa firm z udziałem Skarbu Państwa i państwowych osób prawnych, czyli obowiązki nałożone na PG, to na razie margines jej działalności.
/>
W zeszłym roku do Prokuratorii Generalnej wpłynęły 382 wnioski od państwowych osób prawnych i firm z udziałem Skarbu Państwa o zastępstwo w sprawach sądowych. Na ich zlecenie Prokuratoria napisała 67 opinii prawnych. Abonament na usługi instytucji wykupiło 506 podmiotów, kilkadziesiąt korzysta ze stawki zerowej. Z 24 kontrolowanych przez państwo największych krajowych przedsiębiorstw, które mogły wybrać, czy chcą skorzystać z pomocy prawników państwowej instytucji, na razie wybrały ją cztery: PLL LOT, Polska Grupa Zbrojeniowa, Jastrzębska Spółka Węglowa oraz Energa.
– Najwięcej spraw sądowych toczy się z udziałem Narodowego Funduszu Zdrowia, PKP PLK oraz Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Dominują sprawy infrastrukturalne (rozliczenie kontraktów dotyczących infrastruktury kolejowej), odszkodowawcze (deliktowe, kontraktowe), dotyczące roszczeń świadczeniodawców o zwrot kosztów świadczeń medycznych udzielonych w stanie nagłym, a także sprawy z zakresu prawa rzeczowego – wyjaśnia Sylwia Hajnrych, rzeczniczka Prokuratorii.
To pokłosie nowych obowiązków nałożonych na instytucję powołaną w 2006 r. do ochrony interesów prawnych Skarbu Państwa. W wyniku zmiany ustawy od lipca zeszłego roku pod skrzydła Prokuratorii trafiło ok. 580 państwowych osób prawnych. Chodzi np. o szkoły wyższe, instytucje kultury, parki narodowe czy firmy, w których Skarb Państwa jest jedynym udziałowcem. Zgodnie z nowymi uprawnieniami Prokuratoria ma obowiązek reprezentować je przed sądami w sprawach, gdy wartość sporu przekracza 5 mln zł. Państwowe osoby prawne mogą zwrócić się o pomoc do PG także w sprawach mniejszej wagi, ale w tym przypadku może ona odmówić. Do nowych obowiązków PG należy także sporządzanie opinii prawnych dla zastępowanych podmiotów.
Na razie nowe obowiązki stanowią tylko niewielką część działalności PG. W poprzednich latach spraw związanych z reprezentowaniem przed sądami Skarbu Państwa wpływało ponad 3 tys. rocznie.
Dokładając Prokuratorii nowych obowiązków, twórcy ustawy chcieli z jednej strony zapewnić państwowym firmom i instytucjom obsługę prawną na wysokim poziomie w najbardziej skomplikowanych sprawach, z drugiej – doprowadzić do obniżenia ponoszonych przez nie kosztów obsługi prawnej. Opłaty, jakie pobiera PG, ustalił prezes rady ministrów. W przypadku reprezentacji sądowej ich wysokość zależy od wartości przedmiotu sprawy. Taryfikator zaczyna się od 900 zł w przypadku spraw o wartości do 5 tys. zł i kończy na 70 tys. zł, jeśli na szali jest sprawa o wartości powyżej 10 mln zł. Godzina pracy radcy prawnego PG nad sporządzeniem opinii prawnej wyceniona została na 300 zł.
– Usługi prawne to wolny rynek, jednak ze względu na koszty usług trudno będzie znaleźć doświadczonych prawników, najlepszych specjalistów w danym obszarze, którzy zgodzą się za takie stawki pracować – mówi Leszek Koziorowski, partner w kancelarii Gessel.
Prokuratoria oczekuje, że w przyszłości firmy i państwowe instytucje będą częściej korzystały z jej usług – w zeszłym roku analizowały ofertę, a na podjęcie decyzji i przekazanie spraw do Prokuratorii miały w praktyce jedynie kilka miesięcy.
Korzystające z usług PG podmioty zobowiązane są do uiszczania rocznego abonamentu. Wysokość opłaty ustalona została na 0 zł dla najmniejszych podmiotów. Największe firmy, jak Energa czy JSW, płacą 200 tys. rocznie. Po wyczerpaniu wpłaconej kwoty obsługiwane podmioty wnoszą dodatkowe opłaty. W zeszłym roku od instytucji i państwowych firm z tytuł opłat za usługi Prokuratorii do budżetu państwa wpłynęło niemal 10 mln zł. Ta kwota w całości pokryła zwiększenie wydatków PG związane przede wszystkim z koniecznością zatrudnienia 78 dodatkowych prawników do obsługi nowych obowiązków nałożonych na Prokuratorię. Łączne koszty działania w 2017 r. to 42 mln zł.
