Kandydat na członka KRS: Obecna Rada nieskutecznie broniła niezależności sądów

W poniedziałek w Warszawie odbyło się wysłuchanie publiczne sędziów - kandydatów do Krajowej Rady Sądownictwa. Wysłuchanie zostało zorganizowane przez Helsińską Fundację Praw Człowieka (HFPC) oraz Instytut Prawa i Społeczeństwa INPRIS. Na spotkaniu obecni byli dwaj kandydaci na członków Rady.

Prezes Sądu Rejonowego w Siemianowicach Śląskich, kandydat na członka KRS Mariusz Witkowski ocenił, że obecna Rada była nieskuteczna jeżeli chodzi o obronę niezależności sądów. "Istnieją przewidziane w konstytucji mechanizmy obrony, chociażby kierowanie należycie umotywowanych pytań do Trybunału Konstytucyjnego. Źle się stało, że obecna KRS nie wnioskowała, aby Trybunał wypowiedział się w przedmiocie konstytucyjności zapisów nowelizacji ustawy o KRS" - zaznaczył.

Według niego nieuczciwym było kategoryczne wypowiadanie się członków KRS na temat niekonstytucyjności przepisów nowelizacji ustawy o KRS, bez zbadania tego przez TK.

Pytany, od czego należałoby zacząć reformę sądownictwa, powiedział, że w pierwszej kolejności należy uprościć procedury. "Reformę wymiaru sprawiedliwości trzeba rozpocząć od uproszczenia procedury, od wyprowadzenia drobnych spraw z sądów poprzez np. utworzenie sędziów pokoju" - wskazał.

Zwrócił też uwagę, że "70 proc. spraw obywateli rozpoznają sędziowie sądów rejonowych, a w wielu kwestiach są to skomplikowane materie".

Witkowski był również pytany, czy ujawni listę osób, które poparły go jako kandydata na członka KRS. Podkreślił, że dysponentem listy jest marszałek Sejmu. Dodał, że zwracając się o poparcie nie informował osób, które go poparły, że ujawni ich personalia.

Zaznaczył, że w "normalnym toku rzeczy nie powinno być przeszkód, żeby osoby wybierające członków KRS miały możliwość zapoznania się z tym, kto udzielił poparcia danym kandydatom". Wyraził jednak wątpliwość, czy należałoby ujawnić listy poparcia ogółowi społeczeństwa.

Zdaniem innego kandydata na członka KRS, sędziego warszawskiego sądu rejonowego Jędrzeja Kondka, "listy poparcia powinny być ujawnione".

Dodał, że sam nie ujawni personaliów osób, które go poparły, ponieważ nie uważa się za ich dysponenta. "Osoby, które udzieliły mi poparcia, może by sobie tego ujawnienia nie życzyły. Wszyscy widzimy, jaka jest atmosfera. Wiemy, jakie były wypowiedzi wobec osób zaangażowanych w wybory członków KRS" - zaznaczył.

W czwartek CIS podało pełną listę 18 kandydatów do KRS. Są to: Dariusz Drajewicz, Jarosław Dudzicz, Grzegorz Furmankiewicz, Marek Jaskulski, Joanna Kołodziej-Michałowicz, Jędrzej Kondek, Teresa Kurcyusz-Furmanik, Ewa Łąpińska, Zbigniew Stanisław Łupina, Leszek Mazur, Maciej Andrzej Mitera, Maciej Nawacki, Dagmara Pawełczyk-Woicka, Robert Pelewicz, Rafał Puchalski, Paweł Kazimierz Styrna, Mariusz Witkowski oraz Mariusz Lewiński.

W piątek PO i Nowoczesna złożyły pismo do szefa MS Zbigniewa Ziobry, w którym zapowiedziały interwencję poselską w celu zapoznania się z przeprowadzoną przez ministra sprawiedliwości weryfikacją kandydatów zgłoszonych do KRS, w tym upublicznienie list poparcia dla kandydatów na sędziów KRS.

Zgodnie z nowelizacją ustawy o KRS podmiotami uprawnionymi do zgłoszenia propozycji kandydatów do KRS są grupy 25 sędziów oraz grupy co najmniej dwóch tysięcy obywateli. Kandydaci są wskazywani spośród sędziów Sądu Najwyższego, sądów powszechnych, administracyjnych i wojskowych.

Sejm ma wybierać członków KRS co do zasady większością trzech piątych głosów, głosując na ustaloną przez sejmową komisję listę 15 kandydatów. W przypadku niemożności wyboru większością 3/5, głosowano by na tą samą listę, ale o wyborze decydowałaby bezwzględna większość głosów.

Termin zgłaszania kandydatów na członków KRS upłynął pod koniec stycznia; do Sejmu wpłynęło 18 zgłoszeń. Jak poinformował wcześniej PAP dyrektor CIS Andrzej Grzegrzółka, lista osób popierających kandydata (sędziów, obywateli) to "załączniki do zgłoszenia, które zgodnie z art. 11c ustawy o KRS nie są podawane do publicznej wiadomości".

W styczniu Krajowa Rada Sądownictwa zaapelowała do sędziów, by nie zgadzali się kandydować w wyborach nowych członków KRS. Według Rady żaden sędzia nie powinien wziąć udziału w tych wyborach, aby "dochować wierności ślubowaniu sędziowskiemu.