Przedsiębiorca wykonujący działalność gospodarczą jako osoba fizyczna może zmienić formę prawną prowadzonego biznesu, przekształcając go w spółkę kapitałową. Kto wówczas odpowiada za zobowiązania powstałe do momentu przekształcenia?
Skutki, jakie powoduje przekształcenie formy prawnej prowadzonej działalności, wyjaśnił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku wydanym 5 lipca 2016 r. (sygn. akt. II GSK 463/15). Otóż jedna z osób zaangażowana w sądowy spór argumentowała, że spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki przedsiębiorcy przekształcanego.
W związku z tym również w postępowaniu administracyjnym dotyczącym praw i obowiązków związanych z prowadzeniem działalności musi występować spółka przekształcona. Zatem przekształcony przedsiębiorca nie powinien dalej uczestniczyć w postępowaniu administracyjnym.
Sąd jednak wskazał, że przekształcenie przedsiębiorcy prowadzącego biznes na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej w spółkę prawa handlowego powoduje wykreślenie go z odpowiedniego rejestru. Mimo to będący osobą fizyczną przedsiębiorca, który dokonał transformacji, odpowiada solidarnie z powołaną „nową” spółką kapitałową za zobowiązania powstałe w czasie działalności gospodarczej prowadzonej jeszcze przed przekształceniem. Taką odpowiedzialność ponoszą przez okres trzech lat od dnia przekształcenia.
Przepisy prawa nie zwalniają osoby fizycznej, która przekształciła prowadzoną działalność gospodarczą np. w jednoosobową spółkę prawa handlowego, od odpowiedzialności za zobowiązania zaciągnięte przed transformacją. To, że odpowiedzialność ta jest solidarna, nie sytuuje tej osoby poza kręgiem zainteresowania wierzycieli, niezależnie od tego, o jakiego rodzaju wierzytelnościach jest mowa. Od wierzyciela bowiem zależy, czy zażąda wykonania zobowiązania od wszystkich dłużników, czy tylko od wybranych. Bezzasadne jest zatem twierdzenie, że przekształcony przedsiębiorca nie może być dalej stroną postępowania administracyjnego wszczętego np. jeszcze przed transformacją.