Miałem nieprzyjemną historię w sklepie. Ochroniarz zatrzymał mnie, kazał pokazać zawartość plecaka, a na koniec zażądał okazania dowodu tożsamości i wezwał policję. Swoje działania tłumaczył podejrzeniem kradzieży kierowanym w moją stronę. Czułem się co najmniej tak, jakbym dostał się w ręce mundurowego. Czy ochroniarz nie przekroczył swoich uprawnień – pyta pan Wiktor
Ochroniarze w sklepach, drogeriach czy też muzeach są często lekceważeni, powątpiewa się w ich skuteczność. Tymczasem ich uprawnienia są wbrew pozorom spore. Tego typu pracownik przy wykonywaniu zadań ochrony osób i mienia ma prawo do ustalania uprawnień gości do przebywania na obszarach lub w obiektach chronionych, a także do legitymowania tych osób w celu ustalenia ich tożsamości. Pracownicy ochrony mogą wzywać do opuszczenia obiektu osoby nieuprawnione albo w przypadku stwierdzenia zakłócania porządku.
Są również uprawnieni do ujęcia w granicach obszarów lub obiektów chronionych osób stwarzających w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie życia lub zdrowia ludzkiego, a także chronionego mienia, w celu niezwłocznego oddania ich w ręce policji. Co więcej, realizując uprawnienia, ochroniarze mogą stosować wybrane środki przymusu bezpośredniego, jak choćby siłę fizyczną. Oznacza to, że jeśli ochroniarz widzi, iż ktoś kradnie w ochranianym przez niego sklepie, może taką osobę zatrzymać, wylegitymować i niezwłocznie wezwać policję w celu przekazania jej podejrzanego o kradzież. Przyznanie takich uprawnień jest całkowicie zrozumiałe, gdyż bez nich ochrona byłaby fikcyjna.
Jeśli chodzi o kwestie przeglądania zawartości bagażu czy też odzieży, to co do zasady pracownik ochrony nie ma takich uprawnień. Jeżeli ma podejrzenia, że klient ukrył w bagażu skradziony ze sklepu przedmiot, powinien podzielić się nimi z przybyłą na miejsce policją. To właśnie mundurowi mogą wówczas zweryfikować podejrzenia.
Jedyny wyjątek w tym zakresie przewidziano w czasie imprez masowych. Wówczas służby porządkowe mogą kontrolować zawartość bagaży i odzieży osób pod kątem tego, czy uczestnicy imprezy nie posiadają lub nie wnoszą na teren stadionu czy hali broni lub innych niebezpiecznych przedmiotów, materiałów wybuchowych, wyrobów pirotechnicznych, materiałów pożarowo niebezpiecznych, napojów alkoholowych, środków odurzających lub substancji psychotropowych.
Podstawa prawna
Art. 36 ustawy z 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia (Dz.U. z 2014 r. poz. 1099 ze zm.). Art. 20 ustawy z 20 marca 2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz.U. z 2015 r. poz. 2139).